Tác động của thuế quan lên ngân hàng là “gián tiếp” và “tiêu cực ở mức độ vừa phải”. HSC ưa thích CTG và ACB

Tác động tổng thể của các mức thuế do ông Trump đề xuất lên các ngân hàng Việt Nam là “gián tiếp: nhưng “tiêu cực ở mức độ vừa phải”. Trong ngắn hạn, mối quan ngại chính nằm ở áp lực lên doanh thu do nhu cầu tín dụng yếu hơn, khả năng NIM bị thu hẹp, và thu nhập từ ngoại hối cũng như tài trợ thương mại giảm sút. HSC đánh giá suy giảm chất lượng tài sản là rủi ro có tính trung dài hạn. Các NHTM chịu ảnh hưởng nhẹ hơn bao gồm ACB, LPB, STB, TCB trong khi các NHTM chịu ảnh hưởng lớn hơn bao gồm HDB, MSB và VCB.

Trong kịch bản tiêu cực nhất tương ứng với mức thuế suất đối ứng 46%, cao hơn đáng kể so với kì vọng, HSC ước tính tăng trưởng LNTT sẽ chỉ đạt 6%, thấp hơn 10 điểm phần trăm so với dự báo năm 2025 hiện tại (16.8%).

Phân tích kịch bản: Rủi ro giảm 5-10 điểm phần trăm cho tăng trưởng LNTT năm 2025.

  • Kịch bản 1 – thuế suất 10%: Không ảnh hưởng tới tăng trưởng tín dụng và tỷ lệ NIM, tăng trưởng thu nhập HĐ kinh doanh ngoại hối & tài trợ thương mại giảm.
  • Kịch bản 2 – thuế suất 20-25%: Tăng trưởng tín dụng giảm 2 điểm phần trăm, tỷ lệ NIM giảm 5 điểm cơ bản so với cùng kỳ, thu nhập HĐ kinh doanh ngoại hối & tài trợ thương mại không tăng trưởng.
  • Kịch bản 3 – thuế suất 46%: Tăng trưởng tín dụng giảm 4 điểm phần trăm, tỷ lệ NIM giảm 10 điểm cơ bản cùng kỳ, thu nhập HĐ kinh doanh ngoại hối giảm 10% & thu nhập tài trợ thương mại giảm 20% so với cùng kỳ.

Các NHTM chịu ảnh hưởng nhẹ hơn bao gồm ACB, LPB, STB, TCB trong khi các NHTM chịu ảnh hưởng lớn hơn bao gồm HDB, MSB và VCB.

Một số điểm đáng lưu ý:

Những ngân hàng có tỷ trọng liên quan cao hơn tới các doanh nghiệp xuất khẩu, hiện ước tính qua cam kết L/C, có thể sẽ ghi nhận sự sụt giảm của nhu cầu tín dụng và thu nhập HĐ tài trợ thương mại (HDB, TCB và VCB).

Những ngân hàng đặt kế hoạch tăng trưởng tín dụng cao hơn đáng kể so với bình quân trong năm 2025 có thể sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn để hoàn thành kế hoạch (HDB, MBB, VPB).

Những ngân hàng có tỷ trọng đáng kể liên quan tới các doanh doanh nghiệp FDI có thể sẽ ghi nhận nhu cầu tín dụng chững lại (VCB, CTG và BID). Tuy nhiên, tăng trưởng cho vay hạ tầng – được xác định là động lực chính cho giai đoạn 2025 – 2026 – có thể phần nào bù đắp ảnh hưởng này, đặc biệt là đối với nhóm ngân hàng quốc doanh.

Những ngân hàng có tỷ trọng liên quan tới các doanh nghiệp vừa và nhỏ, lớn hơn nhiều khả năng sẽ ghi nhận nhu cầu tín dụng yếu hơn và rủi ro chất lượng tài sản cao hơn (HDB, MSB và TPB). 

Những ngân hàng có danh mục cho vay tiêu dùng đáng kể có thể ghi nhận nhu cầu tín dụng suy yếu cùng rủi ro chất lượng tài sản gia tăng (HDB, MBB và VPB).

Đối với tỷ lệ NIM, những NHTM tích cực theo đuổi mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao hoặc đang có lợi suất cho vay cao hơn đáng kể so với bình quân ngành hoặc phụ thuộc vào nguồn vốn liên ngân hàng có thể sẽ gặp sức ép lớn hơn lên tỷ lệ NIM so với ngành (HDB, MBB và MSB).

Chất lượng tài sản: Tác động nhẹ trong ngắn hạn nhưng triển vọng trung hạn không chắc chắn.

Dựa trên sự cải thiện của chất lượng tài sản trong năm 2024, kỳ vọng hiện tại (trước khi thông tin về mức thuế suất đối ứng 46% được công bố) là chất lượng tài sản sẽ tiếp tục cải thiện nhẹ trong năm 2025.
Cụ thể, HSC dự báo tỷ lệ nợ xấu tại thời điểm cuối năm 2025 đối với các NHTM trong phạm vi phân tích của chúng tôi sẽ giảm nhẹ xuống 1.6% (từ 1.75% tại thời điểm cuối năm 2024), tỷ lệ hình thành nợ xấu mới duy trì quanh mức 1.1%, và chi phí tín dụng sẽ trở lại mức bình thường khoảng 1.2%, phù hợp với mức trung bình quá khứ. Mặc dù thừa nhận rằng nợ xấu mới hình thành “thực tế” có thể tăng lên, nhưng dự báo tỷ lệ nợ xấu được công bố hay yêu cầu trích lập dự phòng của các NHTM sẽ không tăng đáng kể trong năm 2025.

Cổ phiếu ngân hàng bật nhanh sau khi có thông tin hoãn thuế 90 ngày.

Tại đáy thị trường vào ngày 9/4 – ngay sau thông tin công bố thuế – mức P/B dự phóng 1 năm trung bình của các ngân hàng là 1 lần. Mức định giá này cao hơn so với các đáy thị trường trước đây như giai đoạn COVID (0.81 lần vào tháng 3/2020) và khủng hoảng bất động sản & trái phiếu doanh nghiệp (0.86 lần vào tháng 10/2022), cho thấy mặc dù tâm lý thị trường giảm mạnh, định giá vẫn chưa xuống mức thấp lịch sử. Diễn biến này là hợp lý, cho thấy tác động của thuế quan lên nền kinh tế và ngân hàng là ở mức độ thấp hơn.
Nếu coi mức thuế 46% ban đầu là kịch bản xấu nhất, thì diễn biến thị trường vừa qua nhiều khả năng đã phản ánh kỳ vọng đó. Sau đó, việc ông Trump quyết định tạm hoãn thực thi mức thuế trong 90 ngày và kỳ vọng đàm phán ngoại giao cải thiện đã giúp  VN-Index phục hồi khoảng 11%, trong khi nhóm ngân hàng phục hồi cao hơn với mức tăng trung bình 12.1%. Những diễn biến này cho thấy nhà đầu tư đang kỳ vọng mức thuế cuối cùng sẽ thấp hơn đáng kể, có thể ở mức 20–25%

Trả lời