Các nhà kinh tế cho biết viễn cảnh về một cú sốc kinh tế mới xuất phát từ Trung Đông có thể khiến các ngân hàng trung ương thận trọng hơn trong việc cắt giảm lãi suất.
Cục Dự Trữ Liên Bang Hoa Kỳ (FED) và Ngân Hàng Anh (BOE) nằm trong số các ngân hàng trung ương sẽ họp trong những ngày tới khi cuộc tấn công của Israel vào Iran làm gia tăng thêm một loạt các cú sốc địa chính trị, bao gồm cả cuộc chiến thương mại của Donald Trump, đang làm lu mờ triển vọng tăng trưởng và lạm phát. Các nhà phân tích cảnh báo rằng sự leo thang hơn nữa trong các cuộc giao tranh có thể khiến giá dầu vượt quá 80 đô la một thùng, làm tăng thêm lập luận cho rằng, Fed không nên cắt giảm chi phí đi vay vào lúc này, mặc dù lạm phát gần đây đã giảm bớt.
BoE cũng sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25% vào thứ năm sau khi giảm lãi suất tại cuộc họp vào tháng 5.
Với ký ức về đợt tăng giá tiêu dùng hậu Covid vẫn còn in đậm trong tâm trí, các ngân hàng trung ương đang cảnh giác không nên tỏ ra quá khoan dung với tình trạng lạm phát vượt quá mục tiêu do năng lượng thúc đẩy.
Rủi ro là cú sốc đình lạm ảnh hưởng đến tăng trưởng và đẩy giá lên cao hơn sự gián đoạn từ các rào cản thương mại của Trump, làm tăng thêm lập luận cho các nhà hoạch định chính sách phải thận trọng trước khi nới lỏng chính sách, các nhà kinh tế cho biết. Torsten Sløk, nhà kinh tế trưởng tại Apollo Global Management, cho biết các quan chức Fed phải đối mặt với viễn cảnh “hoàn toàn bị giằng xé theo hướng ngược nhau” về việc có nên cắt giảm lãi suất hay không.
Vào tháng 3, những người hoạch định lãi suất của Hoa Kỳ dự đoán cuộc chiến thương mại của Trump sẽ ảnh hưởng đến cả hai phía trong nhiệm vụ kép của họ, dự đoán tăng trưởng thấp hơn và tỷ lệ thất nghiệp cao hơn trong dự báo của họ về nền kinh tế.
Khi các quan chức chuẩn bị đưa ra những dự báo kinh tế mới nhất, sự thù địch giữa Israel và Iran có thể sẽ làm trầm trọng thêm sự đánh đổi giữa việc kiểm soát giá cả và hỗ trợ thị trường lao động đang suy yếu của Hoa Kỳ.
Diane Swonk, nhà kinh tế trưởng tại KPMG US, cho biết: “Cho đến khi có được sự rõ ràng, Fed vẫn đang ở trong tình thế khó xử khi không thể cắt giảm trước“.
Dầu thô Brent, chuẩn mực toàn cầu, tăng vọt 12% lên 78.5 đô la một thùng vào sáng sớm thứ Sáu nhưng đã giảm trở lại 73.12 đô la một thùng vào hôm qua. Jim Reid, của Deutsche Bank cho biết: “Trong trường hợp xấu nhất liên quan đến sự gián đoạn hoàn toàn đối với nguồn cung dầu của Iran và việc đóng cửa Eo biển Hormuz, giá dầu có thể tăng vọt lên hơn 120 đô la một thùng”. “Trong trường hợp được đo lường nhiều hơn — giảm 50% lượng xuất khẩu của Iran mà không có sự gián đoạn rộng hơn trong khu vực — giá sẽ vẫn ở mức gần như hiện tại”. Reid nói thêm rằng thị trường dường như “đang định giá theo kết quả hạn chế hơn này vào lúc này”.
Kịch bản điên rồ: Giá dầu có thể lên 150 đôla vào cuối năm nếu eo biển Hormuz bị đóng
Dữ liệu từ Văn phòng Thương Mại Hàng Hải Vương Quốc Anh ngày hôm qua cho thấy số lượng tàu thuyền sử dụng eo biển này đã giảm từ 147 tàu một tuần xuống còn 111 tàu nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy có sự phong tỏa hay đóng cửa tuyến đường thủy hẹp nối liền Vịnh và Biển Ả Rập.
Một số nhà kinh tế cho biết giá dầu thô Brent vẫn thấp hơn giá vào đầu năm, lập luận rằng các ngân hàng trung ương sẽ tập trung nhiều hơn vào dữ liệu trong nước hơn là thị trường dầu mỏ. Joseph Gagnon, thuộc Viện Peterson, cho biết mối lo ngại là mọi người coi sự gia tăng trở lại của lạm phát là dấu hiệu của một cú sốc giá mới tương tự như cú sốc sau Covid-19. Sau đó, họ có thể bắt đầu yêu cầu mức lương cao hơn, với rủi ro liên quan là điều này sẽ lan sang các loại hàng hóa và dịch vụ khác.
Do đó, các nhà kinh tế cho biết các ngân hàng trung ương cần phải nghiêm túc xem xét rủi ro về sự gia tăng liên tục của giá dầu.
“Một cuộc chiến thương mại có nghĩa là giá cao hơn và doanh số thấp hơn. Trong một thời gian dài, tác động bù trừ cho điều đó là giá dầu giảm xuống”, Sløk nói. “Nhưng nếu bạn . . . nói hậu quả của việc giá dầu tăng là gì, thì chúng chính xác giống như hậu quả của một cuộc chiến thương mại”.