PLX: Thách Thức Ngắn Hạn, Triển Vọng Dài Hạn Từ Cơ Chế Giá Mới và Tái Cơ Cấu

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex – PLX) đang gặp phải khó khăn trong ngắn hạn nhưng triển vọng dài hạn của PLX vẫn lạc quan, chủ yếu nhờ vào những thay đổi về mặt pháp lý trong ngành xăng dầu và các nỗ lực tái cơ cấu nội tại. HSC đặc biệt nhấn mạnh lợi thế của PLX trong việc tối ưu hóa chi phí nhờ quy mô lớn và khả năng giành thị phần từ các đối thủ yếu kém

Thách Thức Ngắn Hạn, Phục Hồi Từ 2026

Cả HSC và Vietcap đều đồng ý rằng năm 2025 sẽ là một năm đầy thách thức đối với PLX. Lợi nhuận quý 1/2025 yếu kém do giá dầu Brent giảm mạnh (HSC ghi nhận giảm 88% YoY, Vietcap giảm 24%/16% YoY cho LNST báo cáo/cốt lõi) là minh chứng rõ rệt. Giá dầu Brent giảm kéo theo dự phòng hàng tồn kho lớn (Vietcap ước tính 687 tỷ đồng) và làm giảm lợi nhuận gộp trên mỗi lít.

CTCK MBS ước tính LNST Quý 2.2025 của PLX đạt 735 tỷ, giảm  -39% yoy, nhưng tăng +451% QoQ. Nhìn về cả năm 2025, dự báo LNST đạt 3,673 tỷ (tăng 27% yoy). Diễn biến giá dầu theo xu hướng tăng trong Q2/25 do các xung đột địa chính trị trên thế giới có thể khiến kết quả hoạt động kinh doanh xăng dầu của PLX cải thiện mạnh so với quý trước. Tuy nhiên KQKD Q2 vẫn có thể giảm svck do mức nền cao của cùng kỳ 2024.

VCBS dự phóng LNST quý 2 đạt 836 (giảm -35% yoy). Nhìn về cả năm 2025, dự báo LNST đạt 2,667 tỷ (giảm -16% yoy). Theo VCBS, KQKD ghi nhận kém tích cực chủ yếu đến từ hàng tồn kho chi phí cao do giá dầu có xu hướng giảm trong quý 2/2025 dẫn đến việc biên lợi nhuận gộp giảm, bất chấp sự hỗ trợ từ chi phí kinh doanh định mức cao hơn đối với
xăng và dầu diesel.

Tuy nhiên, cả hai công ty đều kỳ vọng lợi nhuận PLX sẽ phục hồi mạnh mẽ từ năm 2026 trở đi. Động lực chính đến từ:

• Cơ chế giá mới (Dự thảo 6 Nghị định về kinh doanh xăng dầu): Dự thảo này cho phép các thương nhân phân phối xăng dầu như PLX quyền chủ động hơn trong việc quyết định giá bán lẻ và bán buôn, dựa trên chi phí thực tế thay vì giá cơ sở do Chính phủ quy định hay lợi nhuận định mức. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp PLX bù đắp chi phí thực tế, khôi phục và cải thiện biên lợi nhuận, tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng hơn. Vietcap kỳ vọng nghị định sẽ được phê duyệt vào năm 2025 và có hiệu lực từ 01/01/2026.

• Thị trường được thanh lọc: Việc các cơ quan chức năng tích cực thu hồi giấy phép của các thương nhân đầu mối xăng dầu không đủ điều kiện (5 đơn vị bị thu hồi trong năm 2024, tổng số còn 27) sẽ tạo ra cơ hội lớn cho các công ty lớn, hoạt động bài bản và tuân thủ quy định như PLX giành thêm thị phần.

• Tái cơ cấu và cắt giảm chi phí: PLX đang nỗ lực tái cơ cấu thông qua việc sáp nhập Tổng công ty Dịch vụ Vận tải Xăng dầu Petrolimex (PTC) và triển khai mô hình Trung tâm quản lý, điều động tập trung (DOC), cùng với việc giải thể các đơn vị quản lý trung gian. Các động thái này được kỳ vọng sẽ giúp PLX tiết kiệm đáng kể chi phí bán hàng và quản lý, từ đó cải thiện lợi nhuận.

So sánh đánh giá của Vietcap và HSC: 

1. Mức độ tác động của giá dầu: Cả hai đều nhận thấy giá dầu giảm là yếu tố tiêu cực chính trong ngắn hạn. Tuy nhiên, Vietcap đề cập cụ thể đến “dự phòng hàng tồn kho 687 tỷ đồng” và “khoản lỗ ghi nhận một lần trị giá 300 tỷ đồng từ việc thoái vốn Petrolimex Lào” ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận 2025, trong khi HSC tập trung hơn vào việc giảm lợi nhuận gộp/lít và tăng chi phí phát sinh từ tái cơ cấu trong năm 2025.
2. Động lực tăng trưởng từ chi phí: HSC đặt trọng tâm rất lớn vào việc cắt giảm chi phí bán hàng và quản lý từ quá trình tái cơ cấu PLX, đặc biệt từ năm 2026. HSC tin rằng tác động này sẽ đáng kể hơn nhờ lợi thế quy mô kinh tế của PLX. Vietcap cũng đề cập đến SG&A nhưng không phân tích sâu mức độ ảnh hưởng của tái cơ cấu đến chi phí này.
3. Quan điểm về chính sách giá mới: Cả hai đều lạc quan về Dự thảo 6. Vietcap mô tả chi tiết hơn về cơ chế giá “thị trường 100%”, cho phép doanh nghiệp chủ động định giá, và kỳ vọng điều này sẽ trực tiếp giúp “khôi phục biên lợi nhuận“. HSC cũng tin tưởng điều này sẽ “có lợi cho các công ty lớn như PLX” nhờ lợi thế về chi phí và quy mô.

Trên đồ thị, RS của PLX là 80, nằm trong số các cổ phiếu hoạt động khá tốt trong thời gian vừa qua. PLX cùng nhiều cổ phiếu dầu khí khác được hưởng lợi từ xung đột địa chính trị Israel-Iran. Tuy nhiên, khi Tổng Thống Trump cho biết cả hai quốc gia này đang đang ở trong thời gian ngừng bán, giá cổ phiếu PLX lập tức giảm giá trở lại.

PLX đang gặp cản kháng cự ở ngưỡng 42,000, cũng là ngưỡng giá mục tiêu của các CTCK. PLX khả năng phải tích luỹ lại quanh MA50 ngày hoặc MA200 ngày để xây lại nền giá trong pha D.

Phụ lục: Công thức tính giá xăng dầu hiện hành trước khi chuyển sang cơ chế thị trường theo dự thảo 06.