Lời thú nhận từ phòng Trading và đệ tử chân truyền của O’Neil: “Chúng tôi không hoàn toàn giao dịch đúng như cách thầy O’Neil đã dạy”.

Hơn 2 triệu nhà đầu tư đã đọc cuốn sách “How To Make Money in a Stock (Làm Giàu Từ Chứng Khoán”) . Hơn 1 triệu độc giả đăng ký sử dụng Nhật Báo IBD, cùng với đó là sử dụng các dịch vụ cao cấp như Market Smith (nhận diện các mẫu hình giá)…Là phương pháp giao dịch sinh lợi nhất được khảo sát bởi hiệp hội AAII…Thật khó có thể đo đếm được số lượng các nhà đầu tư đang giao dịch theo CANSLIM khi cuốn sách này lưu hành trong suốt hơn 40 năm qua.

Bạn nghĩ ra sao nếu phương pháp CANSLIM giờ đây đã trở nên quá phổ biến. Vâng, “Trên thị trường chứng khoán, cái gì càng rõ ràng, ai cũng biết trở nên rất nguy hiểm“. Khi một phương pháp giao dịch trở nên phổ biến, nó sẽ bị “bắt bài” và trở nên thiếu hiệu quả. Đã có rất nhiều phương pháp giao dịch nổi tiếng ra đời, nhưng sau khi trở nên phổ biến thì “hết phép”. Thị trường tài chính luôn biến đổi, ngày càng trở nên phức tạp và khôn ngoan hơn. Các robot hay hệ thống giao dịch vì thế cũng đã bị mất tác dụng sau một thời gian kiếm bộn tiền.

Phương pháp CANSLIM cũng không phải là ngoại lệ. Các dịch vụ Market Smith, Nhật Báo IBD, hàng tá các nhà phân tích đã nhanh chóng nhận diện các cổ phiếu tăng trưởng, với các mẫu hình chiếc cốc-tay cầm, hai đáy, nền giá phẳng … Với sự ra đời của Facebook, Twitter, các dịch vụ email điện tử, giờ đây thông tin về một cổ phiếu tăng trưởng theo chuẩn CANSLIM có thể nhanh chóng được loan báo khắp cộng động nhà đầu tư.

Ở Viêt Nam, có rất nhiều nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức đã sử dụng CANSLIM. Thử tưởng tượng nhé, với hàng ngàn nhà đầu tư đọc bộ sách “Làm Giàu Từ Chứng Khoán + Hướng Dẫn THực Hành CANSLIM”, và nhiều trang web chuyên về CANSLIM xuất hiện như: Chiemtinhtaichinh, canslim.vn, ….nhà đầu tư dễ dàng nhận diện ra PHR, PPC, ANV…là các cổ phiếu tăng trưởng trong năm 2019. Mỗi bài viết như vậy, có hơn 1,000-2,000 lượt xem trên trang Chiemtinhtaichinh. Đó là chưa kể hiệu ứng lan tỏa thông tin trên cộng đồng. Các broker của CTCK SSI, VNdirect, HSC… lập tức lan tỏa các nhận định này đến nhiều nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức.

Vậy là nhiều nhà đầu tư sẽ canh mua vào ở giá 19k khi PPC hoàn tất mẫu hình Chiếc Cốc-Tay Cầm vào tháng 1/2019 (giá tăng hơn 42% trong 4 tháng sau đó). Hoặc canh mua PHR tại giá 31.5 khi hoàn tất mẫu hình Nền Giá Phắng (chồng trên mẫu hình chiếc cốc-tay cầm) vào tháng 1/2019 (giá sau đó tăng 100% trong 4 tháng)….Nếu bạn chưa thể nhận diện các điểm mua theo các mẫu hình chiếc cốc-tay cầm, nền giá phẳng, một số chuyên gia CANSLIM nổi tiếng tại Việt Nam sẽ giúp bạn làm điều đó. Họ sẽ loan báo đến bạn một cách miễn phí hoặc thu phí dịch vụ.

Nhưng đó chính là cái bẫy! Nên nhớ rằng, thị trường tài chính là nơi khốc liệt với nhiều tay chơi lớn, có thông tin riêng đang chiến đấu với nhau. Nếu bạn cứ mua bán tại các điểm rõ ràng, ai cũng biết, bạn có thể sập bẫy các tay chơi lớn. Các Big Boy sẽ tìm tạo ra các điểm phá vỡ giả, dụ dẫn bạn vào bẫy, và săn cả đám đông nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Ví dụ nhé, cách đây ít ngày, tôi đã loan báo về cổ phiếu TNG với điểm pivot tại 24.3 từ mẫu hình Hai Đáy (W). Có hàng tá broker PR cổ phiếu này đến nhà đầu tư. Bạn nghĩ rằng các Big Boy không biết gì ư? À, có rất nhiều người đang chờ mua ở 24.3. Tại sao, không tạo điểm phá vỡ giả cho các nhà đầu tư này nhảy vào rồi mình sẽ “đổ bán trên đầu nhỏ lẻ”. Có rất nhiều câu chuyên tương tự như thế ở nhiều cổ phiếu. Các diễn đàn mạng như F319, Forum trên Facebook, đôi khi cũng được sinh ra cho mục đích “lùa gà”.

Nếu không phải chủ đích của các Big Boy thì các Big Boy cũng có thể mượn tay “thời thế”. Thị trường tài chính từ sau năm 2008, với hàng loạt gói QE đã trở nên bất bình thường, méo mó. Các sụ kiện thiên nga đen diễn ra liên tục, chuyển động giá dễ nhiễu loạn.

Trong câu chuyện được tiết lộ từ nội bộ phòng trading của William O’Neil, ông đã thú nhận với các môn đệ rằng, năm 2009 là năm khó khăn nhất trong sự nghiệp của ông. Các phương pháp của O’Neil kém hiệu quả. Ông nói rằng, nếu ông cầm tiền giao dịch trong năm 2009, hiệu quả giao dịch sẽ rất thấp (mặc dù đó là năm TTCK tăng trưởng rất mạnh mẽ). Không chỉ O’Neil, nhiều nhà đầu tư theo đà tăng trưởng khác cũng trở nên khó khăn trong năm 2009.

David Ryan, đệ tử chân truyền của O’Neil giải thích: “Vào thập niên 80,90 bạn rất dễ kiếm tiền khi cổ phiếu thiết lập điểm phá vỡ từ nền giá tốt, hoặc thiết lập điểm phá vỡ đi kèm thiết lập đỉnh cao mọi thời đại. Nhưng bây giờ thì khó hơn rất nhiều“. Không một phương pháp giao dịch nào có thể kiếm tiền đều đều và mãi mãi. Bạn nên nhớ rằng, khi cá nhân và nhỏ lẻ ăn, nghĩa là “nhà cái” đang mất tiền. Bạn nghĩ rằng, nhà cái sẽ cho bạn ăn mãi ư!

Tôi thích câu nói của phù thủy Linda Raschke: “Vào giây phút bạn nghĩ mình đã tìm được chìa khóa bí mật để giao dịch thành công, tôi tin rằng ngài thị trường sẽ đổi cái..ổ khóa”. Vâng, nếu như nhà cái phát hiện ra một con robot nào đang liên tiếp ăn tiền từ sàn giao dịch hoặc nhà cái. Họ sẽ tìm hiểu thuật toán giao dịch của con robot đó và tìm cách “bẻ gãy” nó. Các kẻ hỡ arbitrage hay lỗi giá cũng sẽ nhanh chóng được vá lại.

Có hàng tá câu chuyện cho thấy những bí quyết kiếm tiền nổi tiếng trở nên mất tác dụng. Ví dụ, câu chuyện của nhóm Con Rùa (Turtle) do Dennis Richard sáng lập vào thập niên 80. Cứ mua theo điểm phá vỡ 4 tuần và cắt lỗ khi phá đáy hai tuần (cùng một số quy tắc khác), Dennis đã tạo ra hàng loạt trader lừng danh. Nhưng các tay chơi lớn không mất nhiều thời gian để biết cách đánh của nhóm Con Rùa. Thực tế, các Con Rùa thế hệ 2 và thế hệ 3 phải cải tiến cách giao dịch so với nguyên bản của Dennis.

Tôi tin rằng, nếu bạn lấy nguyên bản Lý Thuyết Hộp của Darvas ra sử dụng, bạn khó mà kiếm được 2 triệu đôla như ông ấy đã làm (cứ cho là bạn có được năng lực giao dịch như Darvas). Đơn giản là big boy đã “bắt bài”. Ngày nay, lý thuyết hộp của Darvas cũng được cải tiến.

Đó chắc chắn là điều sẽ xảy ra với Canslim. Khi có quá nhiều người cùng sử dụng một phương pháp, đó là cái bẫy cực kỳ nguy hiểm vì các big boy sẽ biết bạn mua ở mức giá nào, dừng lỗ ở đâu. Đứng chung với đám đông là cách làm thiếu khôn ngoan trên thị trường tài chính.

Phù Thủy Mark Minervini nói: “Tôi luôn theo dõi cách giao dịch và trân trọng phương pháp của Nhật Báo IBD cùng William O’Neil, nhưng tôi đã phát triển thành cách giao dịch của riêng mình”. Ví dụ, Mark đã xây dựng mẫu hình 3C để tìm kiếm điểm mua sớm hơn so với mẫu hình Chiếc Cốc-Tay Cầm của O’neil….

Đó cũng chính là cách mà David Ryan, đệ tử chân truyền của O’neil đang làm.

Tiến sĩ K, (bí danh), người đứng đầu bộ phận trading của O’Neil đã cải tiến các khái niệm Ngày Phân Phối, Ngày Bùng Nổ Theo Đà, các điểm mua…và O’Neil hoàn toàn đồng ý với chuyện đó”.

Tôi không nói rằng, các phương pháp gốc của nhóm Con Rùa, Lý Thuyết Hộp Darvas, CANSLIM của O’Neil bị mất tác dụng. Trái lại, nó vẫn hoạt động và hoạt động tốt. Nhưng vấn đề là bạn sẽ thường xuyên bị bắt bài nếu như chơi quá đơn giản như lý thuyết cổ điển của tac giả. Điều này giống hệt như bóng đá. Nếu bạn là huấn luyện viên, bạn không thể cứ giữ nguyên một đội hình ra sân, một chiến thuật để thi đấu trong suốt một mùa giải. Bạn phải xoay tua đổi hình, đổi chiến thuật, tạo nên sự tươi mới để tránh bị bắt bài.

Bạn phải hiểu ra sự khác biệt giữa chiến lược và chiến thuật. Chiến lược là thứ không thay đổi trong khi chiến thuật thì cần biến đổi. Huấn luyện viên Klop của Liverpook vẫn thích lối đá tấn công pressing, nhưng ông đã biến đổi thành cách riêng của mình gọi là “Gegenpressing”. Nhưng mỗi trận đấu, cách bài trí sơ đồ chiến thuật, cầu thủ phải khác nhau để xoay tua và đa dạng trong lối chới.

Tương tự, bộ phân kinh doanh của O’Neil, Mark Minervini, David Ryan…vẫn tuân thủ chiến lược của O’Neil. Đó là thứ cốt lõi mà họ đã duy trì trông suốt hàng chục năm giao dịch. Nhưng chiến thuật trong mỗi giai đoạn thị trường cần phải có sự tươi mới và linh hoạt. Ở mỗi bối cảnh thị trường, chiến thuật đánh sẽ khác đi một chút để phù hợp với bối cảnh thị trường.

Nhiều bạn đọc chắc hẳn sẽ ngạc nhiên khi biết tôi mua TNG ở giá 21.6, chứ không phải khi tạo điểm breakout 24.3. Đơn giản nếu quá nhiều người canh mua ở 24.3 đó có thể là cái bẫy. Phải chiến lược giao dịch vẫn không đổi nhưng chiến thuật đã khác đi một chút.

Để tránh bị bắt bài, tôi sẽ giới thiệu đến các môn đệ của Trend Trader một số kỹ thuật mới được phát triển của O’Neil để giúp bạn tạo sự linh hoạt trong chiến thuật giao dịch.