BLOG CỦA ELI
Bài học từ Phù Thủy Chứng Khoán: Giao dịch tốt nên là “nhàn nhã”
Trong chuỗi sách của Jack D.Schwager về phù thủy tài chính (Market Wizard) tôi khá ấn tượng với cuốn “The Little Book of Market Wizard (Cuốn sách Nhỏ về Các Phù Thủy Chứng Khoán” (cuốn màu xanh ở dưới).
Đó là cuốn sách thực sự nhỏ nhưng có những bài học khai sáng rất hữu ích. Đã có thời, tôi chật vật để xoay sở thoát khỏi thua lỗ. Tôi nghĩ rằng, đầu tư phải là một quá trình đòi hỏi sự vất vả và nhiều nỗ lực. Tuy nhiên, có nhiều thứ bạn phải suy nghĩ lại khi đọc cuốn sách này.
Gượng đã, mọi người vẫn thường nghe” “Để giao dịch thành công phải làm việc chăm chỉ. Thế sao bây giờ lại nói giao dịch thành công nên nhàn nhã? Có gì mâu thuẫn chẳng? Thực ra là không”
“Quá trình chuẩn bị cho giao dịch mới đòi hỏi sự làm việc chăm chỉ. Tuy nhiên, quá trình giao dịch nên là nhàn nhã”
Không có gì mâu thuẫn ở đây. Chẳng qua bạn đang nhầm lẫn giữa sự chuẩn bị (prepartion) và quá trình giao dịch (process). Bạn phải làm việc chăm chỉ để chuẩn chị cho giao dịch. Tuy nhiên, quá trình giao dịch nên nhàn nhã. Tôi sẽ mổ xẻ vấn đề này ra. Thực ra, nó không chỉ đúng trong giao dịch mà trong nhiều vấn đề khác như thể thao,nghệ thuật. Các nhà soạn nhạc tài ba chỉ viết ra các tác phẩm để đời khi họ làm việc trong trạng thái ít nỗ lực nhất. Đó là khi họ đã vào mạch và viết ra dòng cảm xúc của mình. Nhưng để có được giây phút xuất thần đó, họ phải nỗ lực học nhạc, viết nhạc trong nhiều nằm.
Điều này cũng đúng trong giao dịch. Nếu bạn đang giao dịch tốt, bạn sẽ thấy nó rất nhàn nhã. Giống như George Soros nói: ” Giao dịch tốt thực sự rất buồn chán”. Một số nhà đầu tư ở Việt Nam nói thêm cho vui: “đầu tư tốt giống như ngồi xem cỏ mọc mỗi ngày”. Nếu bạn giao dịch không tốt, bạn sẽ cảm thấy mình làm việc rất chật vật. Nếu bạn đã từng trải qua giai đoạn giao dịch tồi tệ, bạn sẽ thấy gần như mỗi quyết định của bạn là sai lầm. Bạn cố gắng đưa ra các quyết định, thử đầu tư bằng mọi cách nhưng kết quả còn tệ hơn.
Điều bạn nên làm chăm chỉ thực hiện nhiều nghiên cứu hơn chứ không phải thử nhiều quyết định đầu tư hơn. Bạn phải làm việc chăm chỉ để xem thử bạn đang phạm phải sai lầm gì. Đó là quá trình tiêu tốn nhiều năng lượng. Bạn không nên tiêu tốn nhiều năng lượng khi giao dịch. Nếu bạn đang lạc nhịp với ngài thị trường, càng cố gắng đầu tư sẽ khiến cho bạn càng có kết quả tệ hại hơn. Nói chung, những nỗ lực không phải là giải phải để chấm dứt chuỗi thua lỗ.
Thực tế, Các phù thủy đưa ra một giải pháp tốt nhất cho tình huống gặp phải chuỗi thua lỗ liên tiếp là: NGỪNG GIAO DỊCH, tức đừng cố gắng làm gì nữa. Cố gắng, nỗ lực không phải là giải pháp. Đây chính là điều mà Michael Marcus, Richart Dennis, Paul Tudor Jones và Ed Seykota, Marty Schwart…làm.
Zen (Thiền) và Nghệ Thuật Giao DỊch
Schwager đã thực hiện phỏng vấn với các phù thủy chứng khoán về chủ đề “Zen và nghệ thuật giao dịch” trong cuốn sách The New Market Wizard. Một phù thủy đã hỏi ngược lại Schawager: “Ông đã đọc cuốn Zen and The Art of Archery (Thiền và nghệ thuật bắn cung)?
“Chưa, tôi chưa đọc nó”- Schwager đáp.
Vị phù thủy trả lời
Bản chất của ý tưởng này là bạn phải học cách để cho mũi tên tự vụt bắn đi theo cách tự nhiên của nó…Trong giao dịch, giống như bắn tên, bất cứ khi nào bạn thấy nỗ lực, cố gắng, chật chật, thử thách, thì đó là sai lầm…giao dịch tốt là yêu cầu nhàn nhã, không cần phải nỗ lực hay cố gắng”.
Đó chính là sự thật về nhà giao dịch giỏi.