Ngành ô tô sẽ khởi sắc nhờ những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ và thu nhập của người dân dần phục hồi. Tuy nhiên, VDSC Research cũng cho rằng biên lãi gộp của các công ty sẽ chịu áp lực trước làn sóng thanh lý hàng tồn kho của năm 2019.
Doanh số bán hàng của các thành viên VAMA đến hết tháng 8/2020 chỉ còn giảm 24% so với cùng kỳ năm trước.
Xe du lịch có doanh số sụt giảm nhiều hơn xe thương mại, với mức giảm 25% và sản lượng bán hàng chỉ đạt 106,689 chiếc. Nguyên nhân đến từ thu nhập của người dân giảm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên trì hoãn chi tiêu đối với những nhu cầu không thiết yếu. Trong khi đó, doanh số xe thương mại giảm 20% so cùng kỳ (đạt 37,432 chiếc) khi Chính phủ tích cực tạo điều kiện cho các ngành sản xuất và khai thác hoạt động “bình thường” nhất có thể.
Tính theo nguồn gốc xuất xứ, đến hết tháng 8/2020, lượng xe lắp ráp trong nước bán ra là 96,473 chiếc, giảm 19% so cùng kỳ, trong khi xe nhập khẩu là 55,430 chiếc, giảm đến 33%. Tốc độ giảm của xe lắp ráp trong nước thấp hơn xe nhập khẩu nhờ Nghị định 70/2020/NĐ-CP về việc giảm 50% lệ phí trước bạ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước có hiệu lực từ ngày 28/06 vừa qua. Theo VDSC Research, Nghị định trên đã phần nào giúp giảm chi phí mua xe lắp ráp trong nước, từ đó nâng cao nhu cầu của người dân.
Theo thị phần, Thaco đứng đầu với 34.3%. Tiếp sau vẫn là các thương hiệu đến từ Nhật Bản như Toyota (23.8%), Honda (10.2%) và Mitsubishi (10.1%). Bên cạnh đó, hãng Ford tiếp tục thống lĩnh phân khúc xe bán tải và hiện đứng ở vị trí thứ 5 với 8.7%.
Cơ hội và thách thức
Từ nay đến hết năm 2020, ngành công nghiệp ô tô nội địa sẽ tiếp tục hưởng lợi từ 3 chính sách:
– Nghị định 70/2020/NĐ-CP về giảm 50% lệ phí trước bạ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Chính sách trên sẽ có hiệu lực từ ngày 28/06-31/12/2020.
– Từ ngày 10/7/2020, Nghị định 57/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 122/2016/NĐ-CP cho phép các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước (mà đạt chuẩn – hiện có 9 đơn vị đủ điều kiện như Toyota, Thaco, TC Motor, Hyundai) sẽ được hưởng thuế nhập khẩu 0% đối với nguyên liệu, linh kiện, vật tư trong nước chưa sản xuất được. Từ đó giúp chi phí sản xuất giảm 2-2.5%.
– Chính phủ cho phép gia hạn thời gian nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước về các khoản phải nộp phát sinh từ tháng 3 đến hết 31/12/2020.
VDSC Research cho biết, các chính sách trên sẽ giúp chi phí sản xuất và chi phí dịch vụ giảm, từ đó làm giảm tổng chi phí mua xe, kích thích nhu cầu mua xe của người dân. Doanh số bán xe ô tô lắp ráp nội địa đã có sự tăng trưởng trong các tháng 7 và 8, sau khi chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ có hiệu lực. Doanh số xe ô tô dự kiến tiếp tục phục hồi trong quý 4/2020 và năm 2021.
8 tháng đầu năm nay, tuy không có tình trạng dư cung như những năm trước nhưng giá bán vẫn giảm do các bên nỗ lực thu hút khách hàng trong bối cảnh nhu cầu mua xe thấp. VDSC Research dự kiến tổng cung quý 4/2020 sẽ đạt 127,000 chiếc, trong khi tổng cầu vào khoảng 122,000 chiếc. Do đó, dư lượng tồn kho năm nay không nhiều, chỉ tầm 4,000 chiếc. Tuy nhiên, lượng tồn kho năm 2019 tương đối lớn với khoảng 85,000 chiếc (chiếm 17% tổng nguồn cung 2019) nên áp lực thanh lý hàng tồn kho hiện vẫn ở mức cao.
VDSC Research cho rằng, các đại lý phân phối xe ô tô vẫn phải giảm giá bán để thu hút khách hàng trong thời gian tới. Điều này sẽ khiến biên lãi gộp của các công ty sụt giảm.
Sang năm 2021, chí phí xe lắp ráp trong nước thấp hơn (nhờ chính sách ưu đãi thuế với nguyên liệu, linh kiện, vật tư nhập khẩu) có thể hỗ trợ giá bán. Trong khi đó, sản lượng có thể tăng khi nền kinh tế vận hành bình thường trở lại.
Đối với CTCP Cao su Đà Nẵng (HOSE: DRC), 2 thị trường chính Brazil và Mỹ (chiếm 29% tổng doanh thu) đều chịu ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19 khiến hoạt động xuất khẩu bị ảnh hưởng. Trong quý 3/2020, doanh thu của DRC giảm 3% và lãi trước thuế giảm 28% so cùng kỳ. VDSC Research dự báo kết quả quý 4 của hãng săm lốp trụ sở tại Đà Nẵng sẽ tốt hơn khi tình hình dịch bệnh dần được kiểm soát, đồng thời DRC sẽ tiết kiệm 39 tỷ đồng chi phí khấu hao từ máy móc thiết bị nhà máy radial giai đoạn 1 (hoàn tất khấu hao trong tháng 9).
Về CTCP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (HOSE: HAX), doanh số bán hàng giảm 10% trong nửa đầu 2020, trong khi doanh số quý 3 ước tính xấp xỉ hoặc cao hơn cùng kỳ. VDSC Research cho biết, phía HAX cũng chủ động để dành một phần tiền hoa hồng nửa đầu năm nên dự kiến lãi trước thuế trong quý 3 có thể đạt khoảng 36 tỷ đồng, gấp đôi cùng kỳ.
Thừa Vân