Lệnh Dừng theo thời gian: Quy tắc quản trị danh mục đầu tư quan trọng của nhà giao dịch!

Sự khác biệt căn bản giữa nhà giao dịch và nhà đầu tư dài hạn

Hầu hết các nhà đầu tư dài hạn đều chỉ có một ý tưởng mơ hồ hoặc chung chung về những gì họ mong đợi ở một cổ phiếu. Ở chiều ngược lại, các nhà giao dịch tìm kiếm những hành động tiềm năng dẫn đến sự tăng giá cổ phiếu ngay lập tức. Nếu sự tăng giá không xảy ra thì hành động của cổ phiếu đã không hoạt động như mong đợi. Không ai lại muốn tài sản đầu tư của mình nằm bất động trong nhiều tháng trời. Số vốn đã giải ngân vào các cổ phiếu kém hiệu quả có thể phá huỷ một phần hoặc thậm chí tất cả lợi nhuận có thể có được từ các cổ phiếu đang tăng giá. Đến đây bạn đã thấy chi phí cơ hội quan trọng thế nào chưa?

Các nhà đầu tư lâu năm không giao dịch ngắn hạn chỉ với mục đích trở thành một tay chơi ngắn hạn, họ còn có nhiều mục tiêu khác ngoài việc nhanh chóng thu nhận được kết quả từ một giao dịch cụ thể nào đó. Anh ta thực hiện giao dịch ngắn hạn để tận dụng cơ hội kiếm được nhiều tiền hơn so với những gì anh ta kiếm được nếu là một nhà đầu tư “dài hạn”. Theo một cách nào đó, các nhà đầu tư dài hạn vẫn có thể sở hữu các khoản đầu tư ngắn hạn, vậy họ là nhà đầu tư đầu tư ngắn hạn kết hợp dài hạn hay sao? Sự khác biệt giữa các nhà giao dịch và những người đầu tư theo kiểu mua và nắm giữ không chỉ nằm ở khoảng thời gian nắm giữ các vị thế là ngắn hạn hay dài hạn, bởi nếu sự khác biệt chỉ có như thế thì chỉ cần thay đổi thời gian giữ vị thế là một nhà đầu tư ngắn hạn trở thành nhà đầu tư dài hạn và ngược lại. Kỳ lạ thay, người ta lại thường phân biệt nhà giao dịch ngắn hạn với nhà đầu tư dài hạn chỉ dưa trên 1 đặc điểm duy nhất này. Thực tế thì đây không phải đặc điểm thực sự để phân biệt hai kiểu nhà đầu tư dài hạn và ngắn hạn. Các nhà giao dịch lão luyện giao dịch dựa trên những hành động kiến tạo căn bản mà hầu hết những nhà đầu tư dài hạn không biết đến.

Các nhà giao dịch trải qua năm tháng lăn lộn trên thị trường đều sẽ học được cách nhận diện những hành động giá kiến tạo, hay những hành động giá và khối lượng có xu hướng dự báo trước sự tăng giá sắp xảy đến. Sự tăng giá không nhất thiết phải kéo dài trong một thời gian dài, nhưng nó có thể xảy ra trong một tuần hoặc hơn. Nếu đó là sự khởi đầu của một xu hướng tăng giá mới, và các hành động kiến tạo thường là cách một xu hướng mới bắt đầu, thì khi đó quá trình tăng giá có thể kéo dài vài tháng. Tuy nhiên, điểm mấu chốt đó chính là hành động kiến tạo làm tăng đáng kể khả năng xảy ra sớm sự tăng vọt của giá. Các nhà giao dịch sẽ nắm giữ cổ phiếu trong ngắn hạn khi xu hướng mới bắt đầu và tận hưởng quá trình này. Một khi sự tăng giá đã qua, cổ phiếu có thể giảm giá hoặc đi ngang một thời gian. Tại sao chúng ta lại phải chiu đựng một đợt sụt giảm hoặc một khoảng thời gian chẳng đi đến đâu nếu thấy một hành động kiến tạo khác cũng đầy tiềm năng? Do đó, các nhà giao dịch bán cổ phiếu để chốt lợi nhuận và bắt lấy một đợt tăng giá khác. Đó chính là mục đích thực sự của các nhà giao dịch ngắn hạn, khác với việc cưỡi trên cả sóng tăng lẫn sóng giảm của cổ phiếu qua rất nhiều chu kỳ trước khi bán ra của các nhà đầu tư dài hạn theo kiểu mua và nắm giữ.

Có một số kiểu nhà giao dịch với chiến lược khác biệt nhau như Position trader, swing trader, day trader… sự khác nhau lớn nhất giữa các nhà giao dịch kể trên nằm ở thời gian nắm giữ vị thế. Position trader là những người có cách giao dịch gần giống với nhà đầu tư mua và nắm giữ nhất, họ mua khi cổ phiếu khởi đầu một nhịp tăng giá, và bán khi xu hướng kết thúc (chứ không năm giữ qua nhiều chu kỳ thị trường như nhà đầu tư dài hạn), thời gian nắm giữ có thể từ vài tuần tới vài tháng tuỳ theo vị thế, nhưng hiếm khi quá 9 tháng đến 18 tháng. Swing trader thường nắm giữ vị thế vài ngày tới vài tuần, nhiều nhà giao dịch xuất sắc sử sụng chiến lược giao dịch Swing để lướt sóng trên các cổ phiếu mà họ lựa chọn cho chiến lược giao dịch vị thế, họ kết hợp Position trader và Swing Trader. Day Trader là những người lướt sóng trong khung thời gian rất ngắn chỉ vài giờ tới vài ngày, đây là các giao dịch rất khó thành công, rất ít người giao dịch đạt thành tích cao với phương pháp này.

Phần này được đề cập với mục đích tránh sự tranh cãi không cần thiết khi các nhà đầu tư dài hạn đọc quy tắc này. Đây là quy tắc không dành cho họ!

Lệnh Dừng theo thời gian là một quy tắc quản trị danh mục đầu tư quan trọng của nhà giao dịch

Bạn bắt đầu đầu tư cổ phiếu từ khi nào? Liệu bạn sẽ bán cổ phiếu sau một vài tuần, một vài tháng hay một vài năm? Đây là nguyên tắc đầu tiên phải nghĩ tới trước khi thực hiện một giao dịch. Nếu cổ phiếu của bạn không hoạt động hiệu quả thì sự kém hiệu quả của nó đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh mục của bạn. Lấy một ví dụ đơn giản, giả sử bạn có 1 tỷ đồng để đầu tư, và danh mục bạn đang có 4 cổ phiếu, với 2 cổ phiếu đạt mức lãi trung bình là 20%, 2 cổ phiếu khác đang đi ngang có tỷ suất trung bình là 0% thì tỷ lệ lãi trung bình của danh mục của bạn chỉ là 10%. Nếu các cổ phiếu kém hiệu quả này sau đó giảm một vài % thì mức lợi nhuận trung bình của danh mục của bạn sẽ chỉ còn dưới 10%, thấp hơn nhiều mức lãi ở các cổ phiếu chiến thắng. Điều mà bạn mong muốn là danh mục của mình được đầu tư toàn bộ vào các cổ phiếu chiến thắng và đang tăng giá trong thời gian càng lâu càng tốt, nhờ đó hiệu suất danh mục đầu tư của bạn sẽ ngày càng tốt lên. Do đó, quy tắc quan trọng là phải loại bỏ những cổ phiếu đang giảm giá và những cổ phiếu đang “lạc trôi” càng sớm càng tốt để luân chuyển những khoản đầu tư kém hiệu quả sang những cổ phiếu mới đạt được thiết lập mua và có các đặc tính cơ bản mà bạn mong muốn để đạt được mục tiêu mình. 

Giả sử bạn đầu tư vào một cổ phiếu giao dịch với biên độ hẹp diễn ra trong một năm, bạn thực hiện mua khi cổ phiếu vượt lên khỏi khung giao dịch này, tức là thực hiện mua khi cổ phiếu đạt đến vùng mua của một loại Nền giá (cốc, hai đáy, nền phẳng, tam giác, vùng củng cố…). Không những thế, cổ phiếu còn tạo khoảng trống tăng giá với khối lượng tăng 100% đầy ấn tượng. Bạn nhận định rằng đây là một cổ phiếu khoẻ và nó sẽ tăng tiếp ít nhất 10% nữa. Tuy nhiên, nếu cổ phiếu giảm hoặc là đi ngang trong 2 tuần mà không tiếp tục dịch chuyển tăng giá, cũng không thể hiện những tín hiệu giao dịch kiến tạo thì đồng nghĩa là hành động giá ban đầu của tín hiệu mua đã thất bại. Hãy chấp nhận điều đó! Hãy bán và tìm kiếm hành động giá kiến tạo khác. Việc sử dụng tiền của bạn đặt vào các cổ phiếu đang “trôi dạt” không mục đích không phải là cách làm hiệu quả. Hành động giá kiến tạo nên là tiền đề cho việc tăng giá. Nếu không phải thì hãy linh hoạt điều chỉnh cho phù hợp với thực tại!

Nguyễn Tiến Dũng & Khúc Ngọc Tuyên

Happy investing!

Nguyễn Tiến Dũng (Xtream) – TSI Team – Nhận tư vấn đầu tư, hỗ trợ mở tài khoản chứng khoán tại SSI. Liên liên hệ phone/Zalo 097.835.8080 hoặc xem hướng dẫn mở tài khoản trực tuyến để nhận tư vấn tại đây. Theo dõi Nguyễn Tiến Dũng tại facebook.com/januaryemporior để biết thêm thông tin về thị trường và các cổ phiếu tiềm năng.