Kim Loại
Phân bón giá rẻ (“dầu khí mới”) của Nga đang đe dọa an ninh lương thực Châu Âu. Trung Quốc tăng cường hạn chế xuất khẩu phân bón
(Theo Financial Times)-Một lượng lớn phân bón giá rẻ từ Nga đang đe dọa đẩy các nhà sản xuất châu Âu ra khỏi hoạt động kinh doanh hoặc rời khỏi châu lục, gây rủi ro cho an ninh lương thực lâu dài, theo cảnh báo của ngành công nghiệp dinh dưỡng cho cây trồng.
Lưu lượng khí đốt tự nhiên của Nga vào EU giảm đáng kể sau khi nước này tiến hành cuộc tấn công toàn diện vào Ukraine, và các nước châu Âu đã chuyển sang các nguồn cung cấp khác. Nhưng Nga vẫn tiếp tục sử dụng khí đốt của mình để sản xuất và xuất khẩu phân bón nitơ giá rẻ sang châu Âu. Đối với một số loại phân bón, chẳng hạn như urê, lượng nhập khẩu thậm chí còn tăng lên kể từ cuộc tấn công toàn diện của Moscow vào Ukraine vào năm 2022.
Phân bón giá rẻ đã giúp ích cho các nông dân châu Âu, nhưng các nhà sản xuất phân bón của khu vực này lại đang gặp khó khăn trong việc cạnh tranh.
Ông Petr Cingr, giám đốc điều hành của SKW Piesteritz Nitrogen Works, nhà sản xuất amoniac lớn nhất của Đức, cho biết: “Hiện tại, chúng tôi đang bị ngập trong phân bón từ Nga, giá rẻ hơn đáng kể so với phân bón của chúng tôi, vì lý do đơn giản là họ phải trả giá ‘bèo’ cho khí đốt tự nhiên so với các nhà sản xuất châu Âu chúng tôi.” Ông cảnh báo, “Nếu các chính trị gia không hành động“, năng lực sản xuất của châu Âu “sẽ biến mất”.
Bình luận của Cingr tương đồng với Svein Tore Holsether, giám đốc điều hành của Yara International, một trong những nhà sản xuất phân bón khoáng nitơ lớn nhất thế giới, người đã nói vào tháng 4 rằng châu Âu đang “tiến vào giấc ngủ” phụ thuộc vào phân bón Nga.
Các lệnh trừng phạt của phương Tây miễn trừ cho hoạt động xuất khẩu lương thực và phân bón của Nga để tránh gây cản trở cho an ninh lương thực, nhưng Cingr và Holsether cho rằng Moscow đang sử dụng lỗ hổng này để tài trợ cho ngân sách chiến tranh.
Tim Benton, chuyên gia về an ninh lương thực tại Chatham House, cho biết các nhà sản xuất châu Âu từ lâu đã phàn nàn về lợi thế mà các đối tác Nga của họ có được từ khí đốt tự nhiên rẻ hơn. Nhưng lập luận của họ có trọng lượng hơn kể từ cuộc tấn công toàn diện của Nga vào Ukraine, ông nói.
Dữ liệu của Eurostat cho thấy một phần ba lượng nhập khẩu urê của EU, loại phân bón nitơ rẻ nhất, đến từ Nga, với lượng nhập khẩu trong năm 2023 gần đạt mức kỷ lục. Ví dụ, lượng nhập khẩu urê của Nga của Ba Lan đã tăng lên gần 120 triệu đô la Mỹ trong năm 2023, từ mức hơn 84 triệu đô la Mỹ vào năm 2021, theo dữ liệu hải quan.
Ông Benjamin Lakatos, Giám đốc điều hành của MET Group, một công ty năng lượng có trụ sở tại Thụy Sĩ, tuyên bố mua lại phần lớn cổ phần của nhà sản xuất phân bón Baltic Achema vào tháng 6, cho biết: “Những năm khủng hoảng đang đến đối với ngành công nghiệp phân bón châu Âu”.
Những nhà cung cấp lớn khác đang rời bỏ thị trường. BASF, tập đoàn hóa chất lớn nhất thế giới, đã thu hẹp hoạt động tại châu Âu trong vài năm qua, bao gồm cả lĩnh vực kinh doanh phân bón, và thay vào đó tập trung các khoản đầu tư mới vào Mỹ và Trung Quốc, nơi chi phí thấp hơn.
Cingr cho biết, nếu không có sản xuất trong khu vực, EU sẽ phụ thuộc vào nhập khẩu từ các nước khác, chủ yếu là các nước không dân chủ như Nga và đồng minh Belarus. Với sức ảnh hưởng như vậy đối với sản xuất lương thực của châu Âu, “không ai biết Putin sẽ làm gì”, ông nói.
Trung Quốc tăng cường kiểm soát xuất khẩu phân bón để bảo vệ nông dân
Các hạn chế được áp dụng vào đầu tháng này đối với urê, một loại phân bón nitơ và phosphate, theo những người quen thuộc với vấn đề này, những người không muốn được nêu tên khi thảo luận về một vấn đề nhạy cảm. Trong những năm qua, Trung Quốc là một nhà cung cấp chính của hai loại phân bón này, và các hạn chế mới có nguy cơ đẩy giá các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng trên toàn thế giới lên cao.
Xuất khẩu urê và phosphate đã chậm lại trong năm nay, thậm chí gần như ngừng hẳn đối với urê, sau các hạn chế được áp dụng vào cuối năm 2023. Giờ đây, các lô hàng urê đã bị dừng hoàn toàn, những người này nói. Đối với phosphate, hải quan đang tăng cường kiểm tra hàng hóa xuất khẩu, điều này có thể làm giảm thêm doanh số bán hàng, họ nói.
Một fax gửi đến Tổng cục Hải quan Trung Quốc yêu cầu bình luận không nhận được phản hồi ngay lập tức.
Các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc đang phải đối mặt với một số tín hiệu đáng lo ngại từ lĩnh vực nông nghiệp. Nông dân đang vật lộn với giá ngũ cốc giảm và chi phí tăng cao, điều này đã dẫn đến các biện pháp bảo vệ thị trường nội địa. Đồng thời, các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt đang đặt ra mối đe dọa ngày càng tăng đối với sản xuất nông nghiệp ở các vùng trồng trọt chính của đất nước. Giá tương lai của urê trong nước, vốn đã giảm xuống mức thấp nhất trong 9 tháng vào đầu tháng 4, đã có dấu hiệu phục hồi.
Tổng kim ngạch xuất khẩu phân bón từ Trung Quốc thực sự đã tăng lên mức cao nhất trong 6 tháng qua, gần 2.5 triệu tấn vào tháng 5, do doanh số bán amoni nitrat, một chất dinh dưỡng nitơ khác, bù đắp cho sự sụt giảm của các sản phẩm khác. Trung Quốc thường nhập khẩu loại phân bón chính thứ ba là kali.
Cho đến tận năm 2020, Trung Quốc là nước xuất khẩu phân bón lớn thứ hai thế giới sau Nga. Nhưng giá cả tăng cao, đặc biệt là sau cuộc xâm lược Ukraine của Moscow, buộc Bắc Kinh phải hạn chế bán hàng, điều mà họ đã định kỳ nới lỏng và thắt chặt tùy theo tình hình. Trong năm 2023, Trung Quốc vẫn là nhà cung cấp hàng đầu thế giới về cả urê và phosphate được sử dụng rộng rãi nhất thế giới.