Đầu tháng này, ủy viên EU Thierry Breton đã viết thư cho Elon Musk, nhắc nhở CEO của X về nghĩa vụ kiểm duyệt nội dung trước cuộc thảo luận trực tuyến với Donald Trump. Musk đã đáp lại bằng một meme có chứa từ ngữ thô tục. Phản ứng này vừa trẻ con vừa cho thấy sự tự cao của Musk.
Các giám đốc điều hành công nghệ ngày càng sử dụng các biện pháp hăm dọa đối với các quan chức và chính phủ, về các đề xuất hợp pháp mà không phù hợp với mô hình kinh doanh của họ. Các nhà lãnh đạo chính trị nên cứng rắn hơn trước các mối đe dọa rút đầu tư hoặc rút khỏi thị trường. Sự độc lập và quyền lực của họ đang bị đe dọa.
Các nỗ lực gây áp lực có mức độ và quy mô khác nhau. Hàng ngàn hệ thống internet di động Starlink của Musk đang ở Ukraine, nhiều trong số đó được quân đội sử dụng. Năm 2022, Musk đe dọa ngừng trả tiền cho các thiết bị mà ông đã tặng sau một cuộc tranh cãi trực tuyến với một nhà ngoại giao Ukraine. Sau đó, ông thông báo đã thay đổi quyết định.
Meta và Google đều gây áp lực lên chính phủ Úc về một luật truyền thông yêu cầu họ phải trả tiền cho nội dung tin tức. Google đe dọa cắt dịch vụ tìm kiếm nhưng sau đó đã chọn ký thỏa thuận với các công ty truyền thông. Meta đã đóng dịch vụ tin tức của mình. Năm ngoái, Sam Altman nói rằng nỗ lực của EU trong việc điều chỉnh trí tuệ nhân tạo có thể khiến OpenAI ngừng hoạt động ở châu Âu. Các nhà quản lý EU không chớp mắt và OpenAI vẫn ở lại, hiện nay cam kết tôn trọng luật pháp.
Các công ty công nghệ lớn có thể tận dụng số lượng người dùng khổng lồ của họ để gây áp lực. Một công ty nhỏ có ít đòn bẩy hơn nhiều. Những mối đe dọa này không phải là hành vi vận động hành lang điển hình. Chúng có thể có tác động thực sự đến lợi ích công cộng. Việc loại bỏ quyền truy cập vào các nguồn tin tức làm mất đi thông tin quan trọng của công chúng, và việc cắt đứt truy cập internet trong khu vực xung đột đặt mọi người vào tình thế nguy hiểm.
Tại Mỹ, Kamala Harris, vừa được đề cử làm ứng viên tổng thống của Đảng Dân Chủ, đã ngay lập tức đối mặt với các yêu cầu từ các nhà tài trợ công nghệ giàu có. Một số tỷ phú ở Thung lũng Silicon hy vọng Harris sẽ thay thế chủ tịch Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) Lina Khan. FTC, chịu trách nhiệm về các quy tắc chống độc quyền, đã tham gia vào các cuộc chiến nổi bật với các gã khổng lồ công nghệ. Các giám đốc điều hành khác dường như đang chờ xem liệu bà có thúc đẩy chương trình chính sách của họ trước khi ủng hộ bà hay không.
Một số người trong ngành công nghiệp khuyến khích việc thể hiện sức mạnh công khai thay vì riêng tư. Nhưng các mối đe dọa là sai trái dù chúng được đưa ra sau cánh cửa đóng kín hay giữa ban ngày. Các nhà lãnh đạo dân chủ và tất cả công dân nên phản đối chúng, bất kể người đưa tin là ai, bất kể vấn đề là gì. Khi các nhà quản lý Vương Quốc Anh chặn đề xuất sáp nhập của Microsoft với gã khổng lồ trò chơi Activision, chủ tịch công ty Brad Smith đã nói, dường như muốn xúc phạm London: “Brussels là nơi mà người ta có thể ngồi xuống và thực sự có một cuộc trò chuyện với các nhà quản lý chịu trách nhiệm trước các nhà lãnh đạo được bầu chọn.” Chúng ta phải hy vọng rằng những “cuộc trò chuyện” này không được tiến hành với một con dao trên bàn.
Thực tế là các công ty công nghệ sử dụng các phương pháp bắt nạt là một dấu hiệu khác cho thấy quyền lực quá lớn của họ. Một số nhà lãnh đạo doanh nghiệp đã trở nên quá quyền lực đến mức họ tin rằng họ có thể uốn cong các quy trình dân chủ — hoặc tránh chúng hoàn toàn. Thay vì nhượng bộ, như các nhà lãnh đạo chính trị thường làm, các công ty nên phải trả giá cho sự hung hăng và cuối cùng có thể mất các hợp đồng hoặc quyền truy cập béo bở vào các chính phủ (vẫn là những người chi tiêu lớn nhất cho CNTT). Các mối đe dọa không bao giờ nên được thưởng. Harris có cơ hội quyết liệt từ chối sự phô trương của Big Tech và Big VC và sử dụng vị trí đó để làm lợi thế cho chiến dịch của mình. Điều đó sẽ đánh dấu bà khác biệt với đối thủ của mình. Donald Trump đang háo hức tìm kiếm sự ủng hộ của Thung lũng Silicon.
Financial Times, ngày 20/8/2024, link gốc