Hàng không – Sản lượng hàng hóa hàng không toàn cầu được dự báo giảm tốc trong năm 2025

Trong năm 2024, ước tính tổng kim ngạch và khối lượng hàng hóa XNK qua đường hàng không của Việt Nam lần lượt đạt 215 tỷ USD (+11% YoY) và 1.1 triệu tấn (+20% YoY). Hai chỉ tiêu đều tăng trưởng tốt nhờ sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử (TMĐT) xuyên biên giới và các hạn chế đối với vận tải biển trong giai đoạn mùa cao điểm.

Cho năm 2025, sản lượng hàng hóa toàn cầu được dự báo tăng trưởng 3.6% YoY dựa trên kỳ vọng đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của TMĐT và các hãng hàng không tăng cường mua máy bay mới để đáp ứng nhu cầu vận tải.

Tốc độ tăng trưởng đã chậm lại đáng kể so với năm 2024 bởi những chính sách khó đoán định trong nhiệm kỳ thứ 2 của Tổng thống Donald Trump. Đó là: sự quay trở lại vận chuyển theo đường biển thay vì đường hàng không khi giá cước vận tải biển giảm sau lệnh ngừng bắn tại Trung Đông vào tháng 01/2025, và nhu cầu tiêu dùng toàn cầu suy yếu nếu chính quyền Trump áp dụng các chính sách thuế quan lên Canada, Mexico và Trung Quốc.

Sản lượng hàng hóa XNK qua đường hàng không của Việt Nam vững bước tăng trưởng hai chữ số trong năm 2024

Trong năm 2024, ước tính tổng kim ngạch và khối lượng hàng hóa XNK qua đường hàng không lần lượt đạt 215 tỷ USD (+11% YoY) và 1.1 triệu tấn (+20% YoY).

• Giá trị XNK nhóm hàng máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện ước tính đạt 113 tỷ USD (+20% YoY), đóng góp tăng trưởng chính cho dòng chảy thương mại, chiếm tỷ trọng 53% tổng kim ngạch. Ngược lại, nhóm hàng điện thoại, máy ảnh và linh kiện đạt 45 tỷ USD (-2% YoY). Sự phân hoá về nhu cầu nước ngoài đối với sản phẩm điện tử cũng phù hợp với xu hướng phát triển của thị trường máy tính sử dụng AI và sự mở rộng hoạt động sản xuất của các mặt hàng linh kiện điện tử tại Việt Nam trong năm 2024. Trong khi đó, nhu cầu điện thoại thông minh chỉ tăng trưởng khiêm tốn và phân khúc dòng điện thoại thông minh tích hợp AI chưa phổ biến.

• Nhóm hàng dệt may, da giày và túi xách tăng trưởng 35% so với cùng kỳ trong năm 2024, tốc độ tăng trưởng cao nhờ nhu cầu tiêu dùng hàng may mặc cải thiện và sự dịch chuyển về phương thức vận chuyển từ đường biển sang đường hàng không trong giai đoạn Q2-Q3/2024 khi giá cước vận tải biển tăng cao.
• Sản lượng hàng hóa XNK có tốc độ tăng trưởng nhanh hơn so với giá trị thương mại do nhóm hàng dệt may, giày dép, vải có giá trị thấp nhưng khối lượng lớn. Sự chuyển dịch của nhóm hàng này và nhu cầu thương mại cải thiện từ mức nền thấp là động lực chính giúp sản lượng hàng hóa XNK qua đường hàng không tăng trưởng mạnh trong năm 2024. 

Ngành hàng hóa hàng không toàn cầu được dự báo giảm tốc khi đối diện với thử thách trong năm 2025

Theo Hiệp hội vận tải hàng không Quốc tế (IATA), sản lượng hàng hóa toàn cầu (CTK) đạt 220 tỷ tấn (+11% YoY) được nhờ sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử (TMĐT) xuyên biên giới và các hạn chế đối với vận tải biển.

Đây là sự phục hồi mạnh mẽ sau hai năm sụt giảm do ngành điều chỉnh sau đỉnh điểm của đại dịch. Trong đó, lưu lượng hàng hóa tăng trưởng ở tất cả khu vực, và tăng tốt nhất tại Trung Đông, Châu Á – Thái Bình Dương (Hình 8).

Cho năm 2025, IATA dự báo sản lượng hàng hóa toàn cầu tăng trưởng 3.6% YoY dựa trên kỳ vọng đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của TMĐT và các hãng hàng không tăng cường mua máy bay mới để đáp ứng nhu cầu vận tải (thể hiện qua chỉ số ACTK gia tăng vượt mức đỉnh của giai đoạn COVID – Hình 7).

CTK (Cargo Tonne-Kilometer)– là đơn vị đo lường tổng khối lượng hàng hóa vận chuyển trong một khoảng cách nhất định. Chỉ số này phản ánh tổng nhu cầu vận tải hàng hóa bằng đường hàng không.

ACTK (Available Cargo Tonne-Kilometer) – tổng công suất vận tải hàng hóa có sẵn, đo lường số tấn hàng có thể chuyên chở trong quãng đường bay nhất định.

Tuy nhiên, triển vọng về thương mại toàn cầu sẽ đối diện với thử thách từ yếu tố chính trị trong nhiệm kỳ thứ 2 của Tổng thống Donald Trump.

• Chỉ số World Container Index (WCI) phản ánh giá cước vận tải biển thế giới đã giảm 16% YTD (Hình 5) sau giai đoạn đầu của thỏa thuận ngừng bắn, có hiệu lực vào ngày 19.01/2025. Điều này có thể sẽ thúc đẩy sự quay trở lại vận chuyển hàng hóa bằng đường biển thay cho đường hàng không.
• Suy giảm nhu cầu tiêu dùng trên toàn cầu khi chính quyền Trump 2.0 áp dụng các biện pháp thuế quan lên Canada, Mexico và Trung Quốc. Dựa trên mô hình của Viện Kinh tế Quốc tế Peterson (PIIE), GDP và lạm phát tại Mỹ được dự báo sẽ lần lượt suy giảm 0,04% YoY và tăng 0,43% trong năm 2025 (Bảng 1).

Theo VDSC, link gốc