Sự bùng nổ của giao dịch cá nhân thúc đẩy thị trường chứng khoán Việt Nam tăng trưởng 22%

• Đợt tăng giá 22% trong năm nay của chỉ số VN Index đã thúc Phạm Nam đầu tư trở lại, đặt cược rằng FTSE Russell sẽ nâng hạng cổ phiếu Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp.

• Bị chi phối bởi nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội, các nhà đầu tư cá nhân như Nam đã tiếp sức cho đà tăng của thị trường “nóng” nhất Đông Nam Á trong năm nay, đồng thời các quỹ toàn cầu cũng đổ tiền trở lại.

• Cường độ tăng nóng từ khối nhà đầu tư cá nhân này đang dấy lên lo ngại về một đợt điều chỉnh tiềm ẩn, khi dư nợ ký quỹ đã chạm mức kỷ lục 10.9 tỷ USD trong quý II, làm gia tăng nguy cơ sụt giảm mạnh nếu tâm lý thị trường xấu đi.

Chỉ hơn hai năm trước, đợt lao dốc của cổ phiếu Việt Nam đã khiến Phạm Nam chịu lỗ 2 tỷ đồng (76,269 USD) và buộc anh phải bán chiếc xe Hyundai của mình. Nam đã thề sẽ không bao giờ đầu tư nữa.

Nhưng đợt tăng 22% trong năm nay của chỉ số VN-Index đã thúc Nam quay trở lại với số tiết kiệm của mình. Anh – hiện 39 tuổi – đang đặt cược rằng FTSE Russell sẽ nâng hạng cổ phiếu Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp (secondary emerging-market) từ frontier vào tháng Chín.

“Đã lâu lắm rồi tôi mới thấy thị trường sôi động như thế này,” Nam, người đã từ bỏ công việc môi giới bất động sản tự do để tập trung vào giao dịch, nói. “Tôi không muốn bị bỏ lại phía sau.”

Bị chi phối bởi nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội, các nhà đầu tư cá nhân như Nam đã tiếp sức cho đà tăng của thị trường “nóng” nhất Đông Nam Á trong năm nay. Các quỹ toàn cầu cũng đổ tiền trở lại, mua ròng 298 triệu USD cổ phiếu trong tháng Bảy – chỉ là tháng thứ hai có dòng tiền vào trong suốt một năm qua.

Chỉ số này đã vượt trội so với mọi chỉ số tham chiếu lớn khác trong khu vực khi chạm mức cao kỷ lục vào tháng trước. JPMorgan Chase & Co. dự báo dòng vốn cổ phiếu sẽ tiếp tục sau thỏa thuận gần đây hạ thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Việt Nam xuống còn 20% từ 46% hồi tháng Tư. Ngân hàng này sau đó đã nâng khuyến nghị đối với cổ phiếu Việt Nam lên mức “overweight” và tăng mục tiêu cuối năm cho VN-Index lên tới 1,600 điểm.

Với đồng đô la Mỹ yếu đi, định giá bị kéo căng trong cổ phiếu Mỹ và triển vọng nâng hạng FTSE của Việt Nam, “chúng ta có thể sẽ thấy thêm dòng vốn,” Marco Martinelli, đối tác tại Turicum Investment Management, nhận định. Điều đó, cùng với tâm lý lạc quan trong nước, tạo “điều kiện cho hiệu suất thị trường mạnh mẽ hơn trong những tháng tới,” ông nói.

Tuy nhiên, cường độ tăng nóng từ khối nhà đầu tư cá nhân này đang dấy lên lo ngại về một đợt điều chỉnh tiềm ẩn. Dư nợ ký quỹ đã đạt mức kỷ lục 10.9 tỷ USD trong quý II, làm gia tăng nguy cơ sụt giảm mạnh nếu tâm lý thị trường xấu đi.

Lần gần nhất VN-Index chạm đỉnh kỷ lục vào tháng 1/2022, thị trường đã giảm hơn 20% trong vòng bốn tháng.

Bùng nổ nhà đầu tư cá nhân

Quốc gia Đông Nam Á này được thêm vào danh sách theo dõi của FTSE cho khả năng tái phân loại từ tháng 9/2018, và nỗ lực đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu đã được nhà đầu tư đánh giá cao. Hiệp định thương mại với Mỹ càng làm tăng thêm sự lạc quan.

“Tâm lý nhà đầu tư cá nhân cực kỳ hưng phấn,” Nguyễn Anh Đức, Trưởng bộ phận môi giới tổ chức tại SBB Securities, nhận xét. “Các nhà đầu tư không muốn bỏ lỡ cơ hội.”

Nhận bản tin Singapore Edition vào hộp thư của bạn. Vượt ra ngoài những tiêu đề với những góc nhìn sâu sắc về một trong những nền kinh tế năng động nhất châu Á. Được gửi hàng tuần.

Việt Nam đã mở thêm hơn 970,000 tài khoản giao dịch mới trong nửa đầu năm, đưa tổng số vượt mốc 10 triệu, theo dữ liệu của Công ty Lưu ký và Thanh toán Chứng khoán Việt Nam. Con số này đang tiến gần đến mục tiêu 11 triệu tài khoản vào năm 2030 của chính quyền. Lãi suất tiết kiệm duy trì ở mức thấp kéo dài, cùng với chi phí sinh lời của các khoản đầu tư truyền thống như vàng tăng, khiến ngày càng nhiều cá nhân tìm kiếm lợi nhuận tốt hơn qua cổ phiếu.

Nhà đầu tư cá nhân là nét đặc trưng của thị trường chứng khoán Việt Nam, chiếm hơn 80% giá trị giao dịch của sàn. Sự tham gia vượt trội của họ – gấp đôi Thái Lan và Indonesia – biến họ thành lực lượng chi phối, thường hỗ trợ cổ phiếu khi vốn ngoại rút lui, nhưng cũng làm gia tăng biến động khi tâm lý thay đổi.

Như năm 2021

Sự phấn khích có thể cảm nhận rõ ràng. Những khẩu hiệu như “Make VN Index 1,800” và “MIGA” (Make Index Great Again) lan truyền trong các nhóm chat. Trò chuyện khi uống cà phê hay trên taxi không thể không nhắc đến thị trường, và một số nhà đầu tư còn đội mũ in mục tiêu 1,800. VN-Index đóng cửa ở 1,547.15 điểm, tăng 1.2% vào thứ Ba.

Sự hứng khởi này gợi nhớ đến cơn sốt nhà đầu tư cá nhân năm 2021, khi khối lượng giao dịch kỷ lục khiến sàn TP.HCM phải tạm ngừng hoạt động vì lo ngại hệ thống quá tải. Kể từ đó, giá trị giao dịch trung bình theo tháng đã tăng, với kỷ lục 2.74 tỷ USD trong một ngày vào ngày 29/7.

Vũ Minh Đức, Phó Giám đốc Nghiên cứu tại Vietcap Securities, dự đoán VN-Index sẽ chạm 1,800 điểm vào năm tới và vượt 2,000 điểm vào năm 2027. Mặc dù hệ số P/E dự phóng 12 tháng ở mức 11.1 lần, cao hơn nhẹ so với trung bình năm năm, nhưng vẫn rẻ hơn phần lớn các thị trường Asean.

Tuy nhiên, đợt tăng giá này không thiếu rủi ro. Vẫn còn bất định xung quanh mức thuế 40% áp lên hàng hóa bị coi là quá cảnh qua Việt Nam, trong khi hầu hết láng giềng chịu mức thuế 19%. Cũng không có gì đảm bảo việc nâng hạng FTSE mà mọi người trông đợi sẽ diễn ra trong năm nay.

Cho đến nay, sự lạc quan về triển vọng Việt Nam vẫn được duy trì. Các cải cách chính trị toàn diện có thể tiếp tục hỗ trợ tâm lý, và nỗ lực đạt trên 8% tăng trưởng kinh tế trong năm nay của Thủ tướng Phạm Minh Chinh sẽ thúc đẩy tăng trưởng lợi nhuận.

“Việt Nam đang ở vị thế mạnh mẽ,” Tyler Mạnh Dũng Nguyễn, chiến lược gia trưởng tại Ho Chi Minh City Securities, khẳng định. “Chúng ta có lợi thế thương mại, ổn định chính trị và khả năng được nâng hạng thị trường đang ở phía trước. Đợt tăng giá này vẫn còn dư địa để tiếp diễn.”

Theo Bloomberg