Fed xoa dịu lo ngại về nợ bằng kế hoạch kết thúc QT và mua thêm trái phiếu

• Fed tuyên bố kết thúc chương trình thắt chặt định lượng (QT) sau 3 năm, dự kiến sẽ bắt đầu mua ròng 35 tỷ USD trái phiếu Kho bạc mỗi tháng từ đầu năm 2026, giúp mở rộng bảng cân đối kế toán và trấn an thị trường về khả năng tài trợ nợ công.

• Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm giảm mạnh từ đỉnh 4.8% xuống dưới 4.1%, nhờ kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất và quay lại mua trái phiếu; chênh lệch giữa lợi suất trái phiếu và hoán đổi lãi suất cũng thu hẹp đáng kể.

• Động thái của Fed không phải là nới lỏng định lượng (QE) mà là duy trì “khuôn khổ dự trữ dồi dào”, nhằm đảm bảo thanh khoản hệ thống tài chính; tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn lo ngại về tính bền vững của nợ công Mỹ khi tỷ lệ nợ/GDP có thể vượt qua Ý vào cuối thập kỷ.

Các nhà đầu tư cho biết nhu cầu vay mượn của Mỹ không cao như lo sợ 

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến bắt đầu mở rộng bảng cân đối kế toán trở lại vào đầu năm tới, giúp xoa dịu nỗi lo của các nhà đầu tư về nhu cầu vay mượn khổng lồ của nền kinh tế quan trọng nhất thế giới.

Các quan chức Fed đã tuyên bố chấm dứt chương trình thắt chặt định lượng (Quantitative Tightening – QT) kéo dài ba năm vào thứ Tư, khi Chủ tịch Jay Powell thừa nhận rằng ngân hàng trung ương có khả năng sẽ sớm trở lại thành một người mua Trái phiếu Kho bạc Mỹ đáng kể.

Ông Powell cho biết: “Đến một thời điểm nhất định, bạn sẽ muốn… dự trữ bắt đầu tăng dần để theo kịp quy mô của hệ thống ngân hàng và quy mô của nền kinh tế”.

Những người theo dõi Fed cho rằng thời điểm đó có thể đến ngay khi chuyển giao năm.

Marco Casiraghi từ Evercore ISI cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng Fed sẽ bắt đầu mua đủ Trái phiếu Kho bạc để bảng cân đối kế toán tăng trở lại vào quý đầu tiên của năm sau — rất có thể là tháng 1 và muộn nhất là tháng 3.”

Casiraghi nói thêm rằng ông dự kiến Fed sẽ mua ròng 35 tỷ USD Trái phiếu Kho bạc mỗi tháng – mở rộng bảng cân đối kế toán 6,600 tỷ USD của Fed khoảng 20 tỷ USD mỗi tháng, do Fed sẽ tiếp tục giảm dần lượng chứng khoán được đảm bảo bằng thế chấp (mortgage-backed securities) đang nắm giữ.

Việc mua vào này sẽ giúp trấn an các nhà đầu tư, những người đã lo lắng về khả năng Mỹ tài trợ cho các khoản nợ của mình. Nhiều người mua trái phiếu hơn sẽ đẩy lợi suất xuống, làm cho việc vay nợ trở nên rẻ hơn.

Lo lắng của thị trường đã giảm bớt trong bối cảnh kỳ vọng Fed sẽ chấm dứt QT và khi các nhà quản lý quỹ phản ứng với những dấu hiệu cho thấy thâm hụt ngân sách – vốn ở mức trung bình khoảng 6% GDP mặc dù nền kinh tế có việc làm đầy đủ – có thể được cải thiện.

Mark Cabana, Trưởng bộ phận Chiến lược lãi suất Mỹ tại Bank of America, cho biết thị trường hiện đang “ít lo lắng hơn về nguồn cung”. “Mối lo ngại về việc thâm hụt ngân sách trầm trọng hơn đã được xoa dịu nhờ nguồn thu thuế mạnh và kỳ vọng Fed sẽ sớm bắt đầu mua [nợ chính phủ].”

Đợt tăng giá lớn của Trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm kể từ mùa hè đã đẩy lợi suất của chúng – vốn là tiêu chuẩn cho chi phí vay toàn cầu – giảm từ mức đỉnh 4.8% vào tháng 1 xuống dưới 4.1%.

Động lực chính của đợt tăng giá là kỳ vọng ngày càng tăng về việc Fed cắt giảm lãi suất, nhưng khoảng cách giữa lợi suất trái phiếu chính phủ và hoán đổi lãi suất (interest rate swaps) – một chỉ báo về mối lo ngại của nhà đầu tư đối với việc phát hành nợ – cũng đã thu hẹp.

Lợi suất bổ sung của Trái phiếu Kho bạc 10 năm so với hoán đổi lãi suất cùng kỳ hạn đã giảm khoảng một nửa so với mức đỉnh hồi tháng 4, xuống còn khoảng 0.16 điểm phần trăm.

Ed Acton, Chiến lược gia lãi suất tại Citi, cho biết: “Dường như những lo sợ tồi tệ nhất đã được chứng minh là sai, và những lo ngại xung quanh nguồn cung [nợ công] tăng vĩnh viễn có thể đã bị thổi phồng quá mức”.

Lợi suất trái phiếu và lãi suất hoán đổi thường giao dịch gần nhau, vì cả hai đều phản ánh kỳ vọng lãi suất dài hạn.

Nhưng ở các quốc gia như Vương quốc Anh và Mỹ, lợi suất đã tăng cao hơn lãi suất hoán đổi trong năm nay, do các nhà đầu tư yêu cầu bồi thường thêm khi mua số lượng nợ công kỷ lục.

Sự giảm bớt căng thẳng về vay nợ cũng được thể hiện qua cái gọi là đường cong lợi suất phẳng hơn đối với trái phiếu chính phủ, khi số tiền mà nhà đầu tư yêu cầu để cho vay trong khung thời gian dài hơn đã giảm.

Trái phiếu Kho bạc 30 năm hiện chỉ đưa ra lợi suất bổ sung 1 điểm phần trăm so với trái phiếu 2 năm, giảm từ mức trên 1.3 điểm phần trăm vào tháng 9.

Các động thái của các nhà hoạch định chính sách ở Mỹ, Anh và Nhật Bản nhằm rút ngắn kỳ hạn phát hành nợ chính phủ cũng đã giúp xoa dịu mối lo ngại về việc dư thừa nợ chính phủ dài hạn.

Tại Vương quốc Anh, khoảng cách giữa lợi suất trái phiếu chính phủ (gilt) 10 năm và lãi suất hoán đổi đã giảm từ mức đỉnh gần 0.4 điểm phần trăm vào tháng 4 xuống khoảng 0.25 điểm, được hỗ trợ bởi đợt tăng giá mạnh của gilt trong những tuần gần đây.

Fed đã đưa ra quyết định tạm dừng QT trong bối cảnh có những dấu hiệu cho thấy nỗ lực rút thanh khoản khỏi hệ thống tài chính của họ đang gây căng thẳng trên thị trường cấp vốn ngắn hạn.

Lorie Logan, Chủ tịch Fed Dallas, người từng điều hành bộ phận thị trường của Fed New York, cho biết vào thứ Sáu rằng nếu căng thẳng cấp vốn không phải là tạm thời, ngân hàng trung ương “sẽ cần bắt đầu mua tài sản để giữ cho dự trữ không giảm thêm và duy trì nguồn cung dự trữ dồi dào.”

Logan nói thêm: “Theo quan điểm của tôi, quy mô và thời điểm của những giao dịch mua quản lý dự trữ này không nên mang tính máy móc. Mặc dù các giao dịch mua sẽ cần bù đắp sự tăng trưởng theo xu hướng tương đối dễ dự đoán của tiền tệ, nhu cầu dự trữ có thể sẽ thay đổi theo thời gian để đáp ứng với tăng trưởng kinh tế, những thay đổi trong kinh doanh ngân hàng và thanh toán, và các điều chỉnh trong quy định.”

Các nhà phân tích cho rằng việc Fed quay trở lại mua trái phiếu phản ánh mong muốn của các ngân hàng Mỹ là giữ nhiều dự trữ hơn, do đó, nó sẽ không đại diện cho sự trở lại của nới lỏng định lượng (Quantitative Easing – QE) – chính sách được Fed và các ngân hàng trung ương khác triển khai để giảm bớt căng thẳng tài chính và kinh tế bằng cách mua hàng nghìn tỷ đô la nợ chính phủ.

QE là một hình thức bơm thanh khoản mạnh mẽ hơn nhiều vào hệ thống tài chính, nhằm mục đích chống lại các giai đoạn căng thẳng cấp tính.

Casiraghi nói: “Ý tưởng sẽ là có đủ dự trữ trong hệ thống để cho phép thực hiện chính sách tiền tệ suôn sẻ – nó phù hợp với những gì các quan chức Fed gọi là khuôn khổ dự trữ dồi dào, khác với QE”.

Theo chế độ dự trữ dồi dào, bảng cân đối kế toán của Fed sẽ mở rộng với tốc độ gần bằng tốc độ GDP danh nghĩa – tổng của tốc độ tăng trưởng kinh tế và tỷ lệ lạm phát.

Casiraghi nói thêm: “Trong QE, tỷ lệ dự trữ trên GDP danh nghĩa tăng vọt”.

Việc kết thúc QT đã giúp khơi lại một vụ đặt cược phổ biến của các quỹ phòng hộ vào việc lợi suất Kho bạc hội tụ với lãi suất hoán đổi, theo những người tham gia thị trường.

Các nhà đầu tư đã đổ xô vào cái gọi là giao dịch chênh lệch hoán đổi (swap spread trade) vào đầu năm nay, đặt cược rằng một cuộc cải tổ quy định sẽ thúc đẩy nhu cầu đối với Trái phiếu Kho bạc bằng cách làm cho các ngân hàng nắm giữ chúng ít tốn kém hơn.

Tuy nhiên, giao dịch này đã thất bại khi lợi suất Kho bạc tăng sau tuyên bố “Ngày giải phóng” của Trump – buộc phải hoàn tác đầy đau đớn, điều này đã thúc đẩy sự biến động thị trường rộng lớn hơn.

Gennadiy Goldberg, Trưởng bộ phận Chiến lược lãi suất Mỹ tại TD Securities, cho biết triển vọng Fed kết thúc QT đã “hướng nhiều dòng vốn hơn” vào giao dịch này trong những tuần gần đây.

Tuy nhiên, với gánh nặng nợ chính phủ Mỹ so với GDP đang trên đà vượt qua Ý vào cuối thập kỷ này, và những lo lắng đang diễn ra ở các nền kinh tế lớn bao gồm Vương quốc Anh và Pháp, các nhà đầu tư cho rằng những động thái tích cực này có thể chỉ là sự xoa dịu tạm thời các lo ngại về tính bền vững của nợ.

Mike Riddell, nhà quản lý quỹ tại Fidelity International, cho biết: “Bức tranh lớn hơn là thâm hụt tài khóa của Mỹ được thiết lập để tiếp tục tồi tệ khủng khiếp trong tương lai gần. Có lẽ không quá tệ như lo sợ vài tháng trước, nhưng vẫn còn quá lớn một cách không bền vững”.

Theo Financial Times, link gốc

FED CẮT GIẢM LÃI SUẤT, POWELL PHÁT TÍN HIỆU KHÔNG CHẮC CHẮN VỀ THÁNG 12