Tổng Thống Trump đang chốt deal với nhiều nước Châu Á, tình hình so sánh với Việt Nam?

Sau nhiều tháng bất ổn, các thỏa thuận thuế quan mới nhất của Tổng thống Donald Trump đang làm rõ bản chất chung của bối cảnh thương mại mới đối với khu vực sản xuất lớn nhất thế giới.

Hôm thứ Ba, Trump đã công bố một thỏa thuận với Nhật Bản , theo đó áp dụng mức thuế nhập khẩu 15% đối với hàng hóa của nước này, bao gồm cả ô tô – thành phần lớn nhất tạo nên thâm hụt thương mại giữa hai nước.

Một thỏa thuận riêng với Philippines đặt ra mức thuế suất 19%, cùng mức mà Indonesia đã đồng ý và thấp hơn một phần trăm so với mức cơ sở 20% của Việt Nam, báo hiệu rằng phần lớn Đông Nam Á có khả năng sẽ áp dụng mức thuế suất tương tự.

“Chúng ta đang sống trong một trạng thái bình thường mới, nơi 10% là con số 0 mới, nên 15% và 20% có vẻ không đến nỗi tệ nếu mọi người khác đều bị ảnh hưởng”, Trinh Nguyen , chuyên gia kinh tế cấp cao phụ trách khu vực châu Á mới nổi tại Natixis, cho biết. Bà cho biết ở mức thuế suất 15%-20%, các công ty Mỹ vẫn có lợi nhuận khi nhập khẩu từ nước ngoài thay vì sản xuất hàng hóa tương tự trong nước.

“Chúng tôi đang rất hòa thuận với Trung Quốc“, ông Trump nói với các phóng viên hôm thứ Ba. “Chúng tôi có mối quan hệ rất tốt đẹp.”

“Điều thú vị đối với tôi là thị trường chứng khoán vẫn khá lạc quan về những thay đổi này”, Albert Park , chuyên gia kinh tế trưởng tại Ngân hàng Phát triển Châu Á, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg Television. “Tôi không chắc họ đã tính toán đầy đủ tất cả những tác động có thể xảy ra do sự gián đoạn của mức thuế quan cao hơn”.

Hồi tháng Tư, Trump đã tạm dừng các mức thuế quan cao nhất sau khi một sự kết hợp hiếm hoi giữa sự suy yếu của cổ phiếu, trái phiếu Mỹ và đồng đô la cho thấy các nhà đầu tư lo ngại trước những đòn tấn công bảo hộ của ông. Điều này đã giúp các nhà hoạch định chính sách từ Tokyo, Manila và trên toàn cầu có thêm thời gian để đàm phán các thỏa thuận dễ chấp nhận hơn.

Mặc dù các thỏa thuận mới nhất mang lại một số tín hiệu tích cực, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi quan trọng. Chính quyền Trump vẫn đang xem xét một loạt mức thuế quan theo ngành đối với các mặt hàng như chất bán dẫn và dược phẩm, vốn sẽ rất quan trọng đối với các nền kinh tế châu Á, bao gồm Đài Loan và Ấn Độ — cả hai đều chưa công bố thỏa thuận thuế quan với Hoa Kỳ.

Khi Trump nhanh chóng đàm phán với các quốc gia chiếm phần lớn thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ, ông cho biết ông có thể áp dụng mức thuế chung từ 10% đến 15% cho khoảng 150 quốc gia nhỏ hơn.

Với một số chắc chắn về mức thuế quan hiện đang xuất hiện, các doanh nghiệp có chuỗi cung ứng phức tạp trên khắp châu Á và vẫn phụ thuộc vào người tiêu dùng Hoa Kỳ có thể bắt đầu tính toán cách chuyển đổi hoạt động để giảm thiểu tác động đến doanh số bán hàng.

Giống như cuộc chiến thương mại đầu tiên năm 2018, những thông báo về thuế quan mới nhất có thể sẽ thúc đẩy các công ty chuyển dần sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Mức thuế suất trung bình đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vẫn là cao nhất trong khu vực, và áp lực liên tục từ Nhà Trắng đối với tham vọng công nghệ và thương mại của quốc gia này đồng nghĩa với việc các công ty có thể tìm thấy sự ổn định hơn ở nơi khác.

Trong nhiều tháng qua, các doanh nghiệp và nhóm ngành đã cảnh báo rằng sự bất ổn còn tệ hơn cả thuế quan đối với đầu tư. Theo S&P PMI , lĩnh vực sản xuất trên toàn khu vực ASEAN chứng kiến sự suy yếu đáng kể nhất kể từ tháng 8 năm 2021, dẫn đầu là sự sụt giảm mạnh về số lượng đơn đặt hàng mới, cắt giảm việc làm đáng kể và hoạt động mua hàng yếu hơn.

Việc vận chuyển hàng hóa từ châu Á sang Mỹ trước để đón đầu các mức thuế mới có thể sẽ chậm lại khi mức thuế mới có hiệu lực. Mặc dù có sự nhẹ nhõm khi mức thuế đối với các nền kinh tế Đông Nam Á và mức 15% đối với Nhật Bản thấp hơn so với một số lời đe dọa trước đây của Trump, nhưng thực tế là chúng cao hơn nhiều so với trước khi ông nhậm chức.

Các thỏa thuận mới nhất “tiếp tục xu hướng thuế suất hướng tới mức 15-20% mà Tổng thống Trump gần đây đã chỉ ra là mức ưu tiên cho thuế suất chung thay vì 10% hiện tại“, các nhà phân tích của Barclays Plc, bao gồm Brian Tan, viết trong một ghi chú. Điều này làm giảm rủi ro đối với dự báo tăng trưởng GDP của châu Á “theo hướng tiêu cực”, họ viết.

Đối với người tiêu dùng Mỹ, những người cho đến nay vẫn chưa bị ảnh hưởng bởi cú sốc thuế quan, các nhà kinh tế cảnh báo rằng có khả năng sẽ có một số thay đổi trong những tháng tới. Các nhà kinh tế của Goldman Sachs Group Inc. hiện dự đoán mức thuế quan “có đi có lại” cơ bản của Mỹ sẽ tăng từ 10% lên 15% — một kết quả có nguy cơ làm gia tăng lạm phát và gây áp lực lên tăng trưởng kinh tế.

Hiện tại, tổng thống Hoa Kỳ đang ca ngợi chiến thắng về thương mại và các nhà đầu tư dường như cảm thấy nhẹ nhõm.

“Tôi vừa ký thỏa thuận thương mại lớn nhất lịch sử — tôi nghĩ có lẽ là thỏa thuận lớn nhất lịch sử — với Nhật Bản”, Trump phát biểu tại một sự kiện ở Nhà Trắng hôm thứ Ba sau khi công bố thỏa thuận trên mạng xã hội. “Đây là một thỏa thuận tuyệt vời cho tất cả mọi người.”

Theo Bloomberg, link gốc