Khi đi thăm trụ sở ngân hàng trung ương tại Washington, tổng thống đã vỗ vai người đứng đầu ngân hàng, Jay Powell, và nói: “Tôi sẽ rất vui nếu ông ấy hạ lãi suất“.

Tiếng cười ngượng ngùng của Powell trong những khoảnh khắc sau đó nhấn mạnh cách Trump công khai thách thức Fed theo cách chưa từng thấy trong lịch sử hiện đại của ngân hàng trung ương này.

David Wilcox, cựu quan chức Fed hiện làm việc tại Viện Peterson và Bloomberg, cho biết: “Rất hiếm khi tổng thống đến Cục Dự trữ Liên bang và chưa bao giờ xảy ra trường hợp nào như vậy trong hoàn cảnh không thân thiện”.

Trump, người cao hơn Powell khi hai người đàn ông này phát biểu với các phóng viên trong một hành lang đầy thiết bị xây dựng, cũng chỉ trích ông về chi phí cải tạo trụ sở của ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới.

Chủ tịch Fed đã bác bỏ mức giá 3.1 tỷ đô la mà tổng thống đưa ra cho công trình xây dựng tòa nhà Marriner S. Eccles — một công trình khổng lồ theo phong cách tân cổ điển với bức tượng đại bàng đầu hói nằm cạnh Công Viên Quốc Gia Washington gần một thế kỷ — cũng như tòa nhà Constitution Avenue xây năm 1951 bên cạnh. Fed cho biết việc cải tạo mới sẽ tốn khoảng 2.5 tỷ đô la và tính toán của Trump bao gồm cả một dự án đã hoàn thành gần đó.

Cuộc đụng độ được truyền hình trực tiếp đánh dấu sự rạn nứt công khai nhất giữa một tổng thống Hoa Kỳ và chủ tịch Fed kể từ khi ngân hàng trung ương này giành được độc lập khỏi chính phủ vào năm 1951.

Theo những người hiểu rõ sự việc, khi không xuất hiện trước ống kính, Trump tỏ ra lịch sự và tôn trọng hơn. Các quan chức Fed cũng được trấn an bởi những phát biểu rằng ông sẽ không sa thải Powell vì việc cải tạo, rằng họ đã có một cuộc họp tốt đẹp, và tổng thống rất muốn hoàn thành dự án.

Tuy nhiên, những lời chỉ trích nhắm vào Powell từ cả Trump và các đồng minh của ông, về dự án cải tạo của ngân hàng trung ương cũng như quyết định giữ chi phí vay ở mức hạn chế, đã khiến hàng nghìn nhân viên của tổ chức này lo ngại.

“Nó giống như một nồi áp suất”, Claudia Sahm, cựu chuyên gia kinh tế tại ngân hàng trung ương, hiện đang làm việc tại New Century Advisors, nhận xét. Những người khác trong Fed mô tả riêng tư rằng họ đang bị tấn công liên tục, một cảm giác ngày càng gia tăng khi các quan chức chính quyền Trump nhắm vào việc cải tạo.

Một số nhà kinh tế và cựu quan chức Fed lo ngại Trump sẽ lợi dụng việc cải tổ trụ sở chính – vốn vượt ngân sách 700 triệu đô la – làm lý do để sa thải Powell “có lý do chính đáng“, một thuật ngữ thường được cho là ám chỉ sự tắc trách nghiêm trọng. Tòa Án Tối Cao đã ra phán quyết rằng tổng thống không thể sa thải ông Powell vì bất đồng quan điểm về chính sách tiền tệ.

“Với tôi, rõ ràng đây là một nỗ lực nhằm tạo cớ để sa thải Powell, và có thể cả các thành viên khác trong hội đồng thống đốc nữa,” Wilcox nói. “Tôi không nghĩ những cáo buộc này có cơ sở.”

Daniel Tarullo, giáo sư luật tại Harvard, từng là phó chủ tịch giám sát từ năm 2009 đến năm 2017, cho biết: “Tôi không thể tin được rằng lại có bất kỳ hành vi sai trái hay bỏ bê nghiêm trọng nào. Không phải Jay.”

Nỗi lo ngại lớn nhất của Trump là lập trường của Powell về việc giữ lãi suất ở mức hiện tại từ 4.25% đến 4.5%, ngay cả khi các ngân hàng trung ương khác đã hạ chi phí đi vay.

Cục Dự trữ Liên bang đã cắt giảm chi phí đi vay 1%  vào năm ngoái nhưng đã dừng cắt giảm lãi suất một phần vì lo ngại rằng thuế quan của Trump sẽ gây ra sự bùng phát lạm phát.

Trump đã gọi Powell là “kẻ ngu ngốc” và “con la cứng đầu” vì từ chối chấp thuận yêu cầu cắt giảm lãi suất xuống khoảng 1% của ông, mức thường được đặt ra để kích thích nền kinh tế trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế.

Nhiều lập luận của Trump đã bị các nhà kinh tế chính thống bác bỏ, một số nhà phân tích thậm chí còn so sánh tổng thống Hoa Kỳ với nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdoğan, người đã sa thải các giám đốc ngân hàng trung ương vì không cắt giảm lãi suất.

Nhưng lập luận của Trump đã thu hút được nhóm cử tri Maga của ông, nhiều người trong số họ rất hoài nghi về Fed. Ngay cả trong số người Mỹ nói chung, chỉ có 37% tin tưởng vào Powell, theo một cuộc thăm dò của Gallup hồi tháng 4.

“Thật khó để giành chiến thắng trong cuộc chiến quan hệ công chúng về vấn đề này. Và tôi nghĩ điều đó thực sự đáng lo ngại”, một cựu quan chức ngân hàng trung ương cấp cao nói. “Điều tôi lo lắng là, với một số lập luận của Trump, mọi người có thể tin ông ấy. Ông ấy quá giỏi trong việc đưa ra những lập luận sai lầm và nguy hiểm 100%.“

Các cựu quan chức Fed cho biết các cuộc tấn công của Trump cũng gây tổn thương sâu sắc đến các nhân viên cấp thấp.

“Tất cả những tiến sĩ ở đó, tôi không biết họ làm gì”, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent phát biểu tuần này. Ông ví các nhân viên Fed như những người hưởng lợi từ “thu nhập cơ bản phổ quát cho các nhà kinh tế học hàn lâm” – một bình luận gay gắt từ một người mà một số người coi là ứng cử viên tiềm năng kế nhiệm Powell.

Bản thân Chủ Tịch Fed cũng kiên quyết khẳng định ông sẽ không bị buộc phải rời nhiệm sở trước khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5 năm 2026. Những nhân vật chủ chốt trên thị trường trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ, chẳng hạn như ông chủ Pimco, Dan Ivascyn, đã cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm rút ngắn nhiệm kỳ của ông đều có thể gây ra sự hoảng loạn trên thị trường trái phiếu. Các nhà lãnh đạo Phố Wall, chẳng hạn như Jamie Dimon, cũng đã cảnh báo Trump về việc làm suy yếu Fed.

Vincent Reinhart, cựu quan chức cấp cao của Fed hiện làm việc tại BNY Investments, cho biết: “Đây không phải là thời điểm lý tưởng để làm việc cho ngân hàng trung ương“.

“Những lời chỉ trích là điều dễ hiểu, đó là lý do tại sao họ thành lập một ngân hàng trung ương độc lập. Nhưng giờ đây, mọi chuyện thực sự rất căng thẳng, và nó đến từ rất nhiều tiếng nói khác nhau trong chính quyền.”

Theo Financial Times, link gốc

Trump nói không cần thiết phải sa thải Powell sau khi được Fed mời tham dự chuyến công du

Trump cho biết ông tin Powell đã sẵn sàng bắt đầu hạ lãi suất

• Tổng thống Donald Trump bày tỏ sự tin tưởng rằng Cục Dự trữ Liên bang sẽ bắt đầu hạ lãi suất, một ngày sau khi ông gặp Chủ tịch ngân hàng trung ương Jerome Powell.
• Giám đốc ngân sách Nhà Trắng Russell Vought tiếp tục theo dõi sát sao dự án cải tạo của Fed, thúc đẩy việc xem xét lại trong khi gây sức ép để giảm lãi suất.

Áp lực phải tiếp tục