“Đường cong lợi suất phẳng” có còn là chỉ báo cảnh báo khủng hoảng.

Đường cong lợi suất phẳng là gì?

Đường cong lợi suất (yield curve) thể hiện chênh lệch lãi suất giữa trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm và 10 năm (do đó còn được gọi là “chênh lệch-Spread”). Quan suốt năm thập kỷ qua, đường cong lợi suất trở thành công cụ tiên đoán khủng hoảng rất tốt.  Cứ mỗi lần đường cong lợi suất bị phẳng ra (tức chênh lệch bằng 0), khủng hoảng xuất hiện. Đó là trường hợp của năm 1989, 2001, và 2007. Xem hình dưới.

Trong phiên điều trần trước quốc hội vào ngày 17.7.2018, ông Powell tỏ ra không lo lắng về đường cong lợi suất và vẫn đưa ra các thông điệp diều hầu (điều làm cho đồng USD tăng giá). Hiện nay, đường cong lợi suất đang LÀ 0.27%, thấp hơn cả cuộc khủng hoảng năm 2008.

Bernanke: “đừng lo lắng về đường cong lợi suất phẳng”

Nguyên chủ tịch Fed, ông Bernanke, đã lên tiếng sau phiên điều của của Powell. Bernanke chính là tác giả của các chính sách nới lỏng định lượng khiến đường cong lợi suất ngày nay đang trở nên bị phẳng ra. Bernanke nói rằng, chính sách tiền tệ nới lỏng của ông đã làm méo mó thị trường tiền tệ. Bernanke không bình luận hệ thống đã bị méo mó tệ hại như thế nào. 

Thật tình cờ, cả ông Paulson (cựu bộ trưởng tài chính Mỹ) và ông Mr Geithner (cựu CEO của Goldman Sachs) đều đồng loạt lên tiếng cho rằng hệ thống tài chính Mỹ hiện nay khỏe mạnh hơn trước cuôc khủng hoảng năm 2008 vì những thay đồi quy định điều tiết. Họ chỉ lo lắng về tăng trưởng kinh tế chậm chạp ở Châu ÂU và hệ thống ngân hàng của Italia, đặc biệt là Deutsche Bank.

Nên nhớ, Bernanke (người đầu tiên trong ảnh), Paulson (người thứ hai trong ảnh) và Geithner (người thứ ba trong ảnh) chính là 3 người nắm vai trò lèo lái hệ thống tài chính toàn cầu trong giai đoạn đầu tiên của cuộc khủng hoảng năm 2003. Bộ Ba này chính là người thiết kế các gói cứu trợ cho phố Wall và chương trình nới lỏng định lượng.

Ranh giới giữa anh hùng và tội đồ rất mong manh. Liệu Bernanke-Paulson-Geithner thực sự nhìn thấy sức khỏe mới của nền kinh tế Mỹ hay họ không nhận ra những bài học của năm 2008. Bernanke từng sai lầm khi vào năm 2006, ông nói rằng không nên lo lắng về cuộc khủng hoảng nhà đất và nợ dưới chuẩn Mỹ. Thật trớ trêu, định mệnh dẫn ông trở thành chủ tịch Fed để dọn dẹp cuộc khủng hoảng mà ông cho rằng, không thể xảy ra.

Tương lai sẽ trả lời cho phát biểu hôm nay của bộ ba này.