Có nên mua cổ phiếu mới IPO và mới niêm yết?

Bạn Có Nên Mua Các Cổ Phiếu IPO?

IPO[1] là một công ty lần đầu phát hành cổ phiếu ra công chúng. William O’Neil trong cuốn sách “Làm Giàu Từ Chứng Khoán (How to Make Money in stocks)” thường không khuyến khích các nhà đầu tư tham gia mua cổ phiếu IPO vì một vài lý do.

[1] Nhà đầu tư cần lưu ý sự khác biệt giữa IPO tại Việt Nam và tại Mỹ. Tại Mỹ, khi công ty tiến hành IPO sẽ đồng thời được niêm yết trên sàn giao dịch. Nhưng tại Việt Nam, thời gian IPO và niêm yết trên sàn cách nhau khá lâu. Ví dụ, Vietcombank tiến hành IPO vào năm 2007 nhưng mãi đến năm 2009 mới tiến hành IPO.

Bộ Sách: “LÀM GIÀU TỪ CHỨNG KHOÁN (phiên bản mới) + “Hướng Dẫn Thực Hành CANSLIM”

• Trong nhiều thương vụ IPO được thực hiện mỗi năm, chỉ có một vài cổ phiếu thực sự có chất lượng. Tuy nhiên, những cổ phiếu tốt như thế thì sớm đã được các nhà đầu tư tổ chức săn đón và mua chúng, vì thế bạn chỉ có thể mua được số lượng rất ít. Còn nếu như bạn là một nhà đầu tư cá nhân lại dễ dàng mua được tất cả số lượng cổ phiếu bạn mong muốn, có thể đây không phải là cổ phiếu tốt, xứng đáng để bạn nắm giữ. Internet và các công ty môi giới chứng khoán có khả năng tiếp cận tốt hơn so với các nhà đầu tư cá nhân trong mỗi thương vụ IPO. Nếu bạn mua cổ phiếu IPO thông qua công ty môi giới chứng khoán, họ sẽ yêu cầu bạn thời gian nắm giữ, thường là không được phép bán cho đến công ty tiến hành niêm yết. Đây là một điều kiện nguy hiểm vì bạn không thể thoát khỏi nó khi bạn muốn. Bạn hãy nhớ lại những vụ IPO điên rồ vào năm 1999 và đầu năm 2000, một số cổ phiếu mới niêm yết tăng vọt ngay trong một hoặc hai ngày giao dịch đầu tiên nhưng sau đó sụp đổ và không bao giờ hồi phục.
• Nhiều thương vụ IPO cố tình bị định giá thấp so với giá trị thật do đó giá tăng vọt trong ngày giao dịch đầu tiên, nhưng chỉ sau một vài ngày giao dịch, cổ phiếu có thể bị định giá quá cao và sụp đổ.
• Bởi vì các vụ IPO không có lịch sử giao dịch, bạn không thể biết chắc liệu cổ phiếu có được định giá cao hay không. Trong phần lớn các trường hợp, lĩnh vực đầu cơ mang tính rủi ro cao này nên được dành riêng cho các nhà đầu tư tổ chức có kinh nghiệm, những người có thể thực hiện nhiều nghiên cứu chuyên sâu và có thể phân tán rủi ro đầu tư IPO cho nhiều cổ phiếu khác nhau.

Điều này không có nghĩa rằng, bạn không nên mua các cổ phiếu vừa mới được giao dịch một thời gian ngắn sau khi tiến hành IPO. Phù thủy Mark Minervini trong cuốn sách “Giao Dịch Như Một Phù Thủy Chứng Khoán” nói: “…Là một nhà giao dịch kỷ luật, bạn phải tìm ra các đồ thị kỹ thuật giúp bạn kiếm được tỷ suất sinh lợi cao nhất trong thời gian ngắn nhất. Bạn chỉ mua cổ phiếu khi hội tụ đầy đủ các yếu tố tạo nên một tín hiệu giao dịch tốt nhất, tức giúp bạn tìm ra giai đoạn giá tăng mạnh nhất. Thành phần quan trọng nhất trong tín hiệu giao dịch của tôi là những công ty non trẻ. Một số cơ hội giao dịch hấp dẫn nhất chính là ở các công ty đại chúng mới, là những công ty vừa mới tiến hành IPO khoảng vài tháng đến 1- 2 năm. Có một sự thật mà bạn cần phải biết, lịch sử đã cho thấy hầu hết các siêu cổ phiếu trở thành công ty đại chúng trong 8-10 năm trước khi bắt đầu giai đoạn tăng giá bùng nổ (để trở thành siêu cổ phiếu). Vì thế, đừng bỏ qua cơ hội đầu tư ở các công ty non trẻ.”

Bạn nên mua Google vào giữa tháng 9 năm 2004, tức 5 tuần sau khi công ty tiến hành IPO, ngay khi nó vừa mới thiết lập đỉnh cao mới từ một nền giá tốt ở mức $114. Thời điểm an toàn nhất để mua cổ phiếu vừa mới IPO xong (và mới niêm yết) là khi nó thiết lập điểm phá vỡ một nền giá tốt (nền giá này có thể xuất hiện sau đợt điều chỉnh đầu tiên kể từ khi cổ phiếu được giao dịch). Một khi cổ phiếu vừa mới IPO (và mới niêm yết) đã giao dịch trong một, hai hoặc ba tháng (thậm chí lâu hơn), bạn sẽ có thông tin giá trị về lịch sử giá và khối lượng, từ đó bạn có thể đưa ra những quyết định đầu tư tốt hơn.

Trong số các cổ phiếu sau khi được IPO từ 3 tháng đến 3 năm, có nhiều công ty thực sự rất vĩ đại với các sản phẩm và dịch vụ được khách hàng ưa chuộng, tăng trưởng doanh số và lợi nhuận rất ấn tượng để bạn phải lưu ý. (Trang “ Nước Mỹ Mới” của Nhật Báo IBD giúp bạn tìm kiếm các cơ hộ đầu tư từ các cổ phiếu sau khi được IPO. Ví dụ, CB Richard Ellis đã thiết lập mẫu hình nền giá phẳng hoàn hảo sau khi IPO vào mùa hè năm 2004 và sau đó tăng giá hơn 500%.)

Các nhà đầu tư có kinh nghiệm (là những người có kỹ năng chọn đúng mã cổ phiếu và xác định thời điểm mua hợp lý) thường cân nhắc mua cổ phiếu vừa mới được IPO có tăng trưởng doanh số và lợi nhuận tích cực, đồng thời đã tạo một nền giá tốt. Chúng là cơ hội mua tuyệt vời nếu như đây là các cổ phiếu đang được thị trường ưa chuộng. Hầu hết các siêu cổ phiếu trong vài năm gần đây đều đã được IPO đâu đó trong khoảng thời gian từ 8-10 năm.

Các cổ phiếu vừa mới được IPO có thể trở nên biến động mạnh hơn và thường có mức giảm sâu hơn trong bối cảnh thị trường con gấu. Điều này thường xảy ra sau những giai đoạn có quá nhiều thương vụ IPO đình đám, đến nỗi mỗi vụ IPO đều được xem như là “hàng hot”.

Thậm chí, sự bùng nổ quá mức của các thương vụ IPO cũng được xem là dấu hiệu thị trường tạo lập đỉnh. Ví dụ, sự bùng nổ IPO hình thành vào đầu những năm 1960, đầu năm 1983, cũng như cuối năm 1999 và đầu năm 2000, được theo sau là những thị trường con gấu lớn.

Tại thời điểm tôi viết cuốn sách này vào đầu năm 2009, Quốc Hội đã xem xét việc giảm thuế đánh trên lãi vốn nhằm tạo thêm động lực kích thích cho hàng ngàn doanh nhân khởi nghiệp (start up). Nghiên cứu lịch sử của chúng tôi về những doanh nghiệp sau khi tiến hành IPO 8-10 năm cho thấy, 80% cổ phiếu có thành tích tăng giá vượt trội và tạo ra nhiều công ăn việc làm vào những năm 1980 và những năm 1990. Vì thế, nước Mỹ ngày nay cần phải nhanh chóng khơi lại trào lưu khởi nghiệp các công ty mới để tạo ra các phát minh mới và những ngành công nghiệp mới…hình thành một kinh tế mạnh mẽ hơn, với nhiều việc làm hơn, và có nhiều người đóng thuế hơn. Washington vì thế sẽ hưởng lợi rất nhiều nhờ chính sách giảm thuế lãi vốn. Đây là phương thuốc hiệu quả nhằm thúc đẩy thị trường IPO và nền kinh tế Mỹ sau cú sụp đổ của cuộc khủng hoảng nợ dưới chuẩn và tín dụng vào năm 2008. Sau nhiều năm kinh nghiệm, tôi nhận ra nếu mức thuế lãi vốn tăng lên, nhiều nhà đầu tư sẽ không chịu bán cổ phiếu của họ đi vì không muốn nộp thuế và thậm chí sau đó họ cũng dành rất ít tiền để tái đầu tư. Washington dường như không nhận ra sự thực đơn giản này. Càng ít người bán cổ phiếu của họ đi thì chính phủ càng có ít nguồn thu thuế. Tôi đã gặp rất nhiều người già, đã nghỉ hưu nói rằng: “họ thà giữ chứng khoán cho đến chết để không phải nộp thuế.”

Những mẫu hình để các bạn giao dịch theo cổ phiếu IPO vừa mới được niêm yết

• Mẫu hình U-IPO:Bạn không nên giao dịch ngay lập tức cổ phiếu IPO trong những ngày đầu tiên nó niêm yết. Giá biến động rất hỗn loạn và bạn không thể kiểm soát nổi nó. William O’Neil và Mark Minervini thường chờ đợi mẫu hình gọi là U-IPO, tức cổ phiếu hình thành chữ U ngay sau những ngày đầu tiên niêm yết. Sau đó, bạn chờ đợi Nền Giá Đầu Tiên để giao dịch. Đây chính là case study ở VEA

• Nền Giá Đầu Tiên. William O’Neil là người đầu tiên nhắc đến kỹ thuật này và được thảo luận chi tiết bởi Mark MInervini trong cuốn sách “Giao Dịch Như Một Phù Thủy Chứng Khoán”.

Bạn hãy đặc biệt chú ý đến nền giá đầu tiên mà một cổ phiếu mới niêm yết tạo ra. Nó là cơ hội giao dịch rất tốt. Hãy nhìn VJC của chị Thảo vào năm 2017. VJC tích lũy nào nền giá phẳng (flat base) trong nhiều tháng sau khi vừa mới niêm yết. Đây chính là nền giá đầu tiên của VJC và nó cơ hội giao dịch rất tốt. VJC tăng 140% trong 7 tháng sau khi tạo điểm phá vỡ từ nền giá phẳng.

 

 

GIAO DỊCH NHƯ MỘT PHÙ THỦY CHỨNG KHOÁN (TRADE LIKE STOCK MARKET WIZARD)