Cách O’Neil đối diện với khủng hoảng: “Cứ bình tĩnh sống! tôi chưa gặp người nào giàu có mà bi quan cả”

BÀI VIẾT ĐƯỢC TRÍCH TỪ HỒI KÝ GIAO DỊCH CỦA MỘT NHÀ ĐẦU TƯ NỔI TIẾNG TRONG NHỮNG NGÀY THÁNG CÙNG KỀ VAI SÁT CÁNH VỚI O’NEIL

Sự Bình Thản của O’Neil Vào Ngày 11 Tháng 9

Vào sáng ngày 11 tháng 9 năm 2001, chúng tôi bắt đầu ngày mới như mọi ngày ở công ty William O’Neil +Company. Chúng tôi đã có mặt ở văn phòng công ty trước 5 giờ rưỡi sáng (Tức 8 giờ rưỡi sáng theo giờ của sàn NYSE), chuẩn bị cho một ngày giao dịch mới và xử lý một số lệnh bán khống của chúng tôi. Một trong những lệnh bán khống của chúng tôi 200% được mở vào ngày hôm đó, và 100% tiền mặt. Khi chiếc máy bay đầu tiên đâm vào Tòa Thương Mại Thế Giới, hình ảnh của tòa tháp phía Bắc với một lỗ lớn được mô tả rằng, “một chiếc máy bay nhỏ, có lẻ là Cessana” đã đâm nhầm vào một trong những tòa nhà cao nhất thành phố New York. Chúng tôi nhanh chóng đoán ra cái lỗ to như thế không thể tạo bởi một chiếc máy bay Cessna nhỏ 172, hoặc thậm chí Cessana 372, mà phải là một máy bay cỡ lớn! Thị trường tương lai bắt đầu giảm điểm, và nó lệnh bán khống 200% tạo ra khoản lãi lớn khi có khoảng trống giảm giá xuất hiện trên đồ thị, khi thị trường nhìn thấy hình ảnh người đàn ông nhảy ra khỏi kính cửa sổ bị vỡ ở một tầng cao của tòa tháp phía bắc.

Lúc ấy, bộ phận giao dịch của O’Neil đã gọi điện cho đối tác có trụ sợ tại Los Angeles tại Cantor-Fitzgerald khi chiếc máy bay phản lực đầu tiên đâm vào tầng thứ 93, ngay bên dưới văn phòng của Cantor-Fitzgerald có trụ sở tại New York ở tầng 101 đến tầng 105 của tòa tháp phía bắc Trung Tâm Thương Mại Thế Giới.

Lúc này, chúng tôi bắt đầu cố gắng tìm kiếm nhân viên của O’Neil đang làm việc tại sàn giao dịch chứng khoán New York. Họ bao gồm hai nhân viên môi giới sàn của chúng tôi, là Steve Porpora và Lou Sulsenti, và hai nhân viên văn thư. Steve, người đang gửi một tấm ngân phiếu tại một cây ATM cho con gái, đã nhìn thấy một trong những chiếc máy bay đâm vào tòa nhà, và ngay lập tức trú vào một nhà lều của tòa nhà NYSE tại phố Wall và phố Broad. Lúc ấy, chúng tôi phải tìm kiếm ba trong số bốn nhân viên của O’Neil đang làm việc tại New York, nhưng nhà môi giới sàn Lou Sulsenti vẫn ở trên tàu hỏa, và đang trên đường đi đến tầng hầm phía dưới tòa nhà phía nam của Trung Tâm Thương Mại Thế Giới, ngay trước khi chiếc máy bay phản lực thứ hai đâm vào. Lou thoát khỏ tòa nhà phía nam khi đống đổ nát rơi như mưa quanh anh ấy, và anh ta cuối cùng đã tìm thấy một chiếc phá tại phía Tây Nam của đảo Manhattan, và đưa anh ấy dọc theo song Hudson trở về New Jersey. Trong suốt khoảng thời gian đó, chúng tôi chẳng hề biết Lou ở đâu cho đến khi biết tin của anh ta vào lúc 11:30 sáng theo giờ New York.

Phản ứng của O’Neil với sự kiện ngày hôm đó là rất dứt khoát và kiên định và thường cực kỳ lạc quan. Ông ấy tin rằng, những sự kiện này chỉ xảy ra trong thời gian ngắn, vì thế sự kiện ngày 11 tháng 9 đơn giản là đỉnh điểm của chính sách chống khủng bố sai lầm của chính quyền Clinton, và vụ tấn công khủng bố 11 tháng 9 sẽ tạo ra chất xúc tác để nước Mỹ đưa ra những hành động mạnh mẽ, quyết liệt nhằm giải quyết mối đe dọa chủ nghĩa khủng bố ngày càng lớn dần. Ông ấy tin rằng sự kiện 11 tháng 9 cuối cùng sẽ trở thành điều tích cực cho nước Mỹ và thị trường. Ông ấy cảm thấy những gì tồi tệ nhất đã xảy ra và vì thế khi thị trường mở cửa trở lại, thị trường lúc đầu bị bán mãnh liệt, sau đó nhanh chóng tạo đáy, rồi tạo ra một đợt hồi phục mới của thị trường. Sự bình tĩnh của O’Neil trong suốt khoảng thời gian này đã trấn an chúng tôi, những người làm việc cùng với ông, vì thế chúng tôi có thể giữ cái đầu tĩnh táo và suy nghĩ xem thị trường sẽ ra sao khi mở cửa trở lại vài ngày sau đó. Vào ngày 17 tháng 9, ngay khi thị trường mới mở cửa trở lại vài ngày sau đó, chúng tôi lập tức đóng vị thế bán khống (cover) và chuyển sang mua các cổ phiếu quốc phòng như Lockheed Martin (LMT), như trong HÌnh 9.33. Nước mỹ giờ đây đang bước chân vào một cuộc chiến, và trong các giai đoạn trước khi chiến tranh nổ ra, ngành công nghiệp quốc phòng và các cổ phiếu liên quan thường trở thành các “cổ phiếu lớn”.

Lúc đầu, các cổ phiếu phòng thủ không có tăng trưởng lợi nhuận cao như chúng tôi kỳ vọng trong mô hình “CANSLIM”, nhưng chắc chắn trong môi trường như hiện nay (chúng tôi đã dựa vào cuốn sách mô hình của O’Neil để nghiên cứu xem kh nào các cổ phiếu được các tổ chức sở hữu trong bất cứ chu kỳ thị trường nào). Dựa vào hầu hết các cổ phiếu tăng trưởng mà chúng tôi nhìn thấy trong các lần kinh tế suy thoái, thì sự kiện 11 tháng 9 ít làm tổn thương hặc thậm chí khiến người tiêu dùng mạnh mẽ hơn để chi tiêu vì đơn giản họ giống như những con rùa thò cổ ra khỏi cái mai. Hiểu rằng các cổ phiếu quốc phòng có thể trở thành những cổ phiếu dẫn dắt lớn là mấu chốt để thu lợi tối đa từ sóng tăng này.

Các cổ phiếu quốc phòng bắt đầu thiết lập các mức giá cao hơn khi thị trường mở cửa giao dịch trở lại vào ngày 17 tháng 9, và Lockheed Martin mở khoảng trống tăng giá từ mẫu hình chiếc cốc-tay cầm 14 tuần. Điểm thú vị cần lưu ý là trước sự kiện 11 tháng 9, Lockheed Martin đã lặng lẽ xây dựng nền giá chiếc cốc tay cầm khá chuẩn, cứ như thế nó đã biết trước chuẩn bị có điểm phá vỡ mạnh. Lockheed Martin đã tăng giá trong 6 tuần, trước khi kéo ngược trở lại ngay trước điểm phá vỡ, như minh họa ở Hình 9.33, và sau đó xây dựng một loạt các tuần có giá đóng cửa thắt chặt quanh đường MA10 tuần đang trong xu hướng dốc lên (tương ứng MA50 ngày). Đây là hành động giá kiến tạo, thắt chặt, và Lockheed có điểm phá vỡ một lần nữa vào đầu tháng 1 năm 2002 khi nó tiếp tục tăng giá lên cao hơn, thậm chí khi thị trường chung bắt đầu lắc lư và giảm trở lại lần nữa để tạo đáy mới.

Khi nhìn lại những ngày tháng bất ổn này, thật dễ dàng để cảm thấy chán nản với những gì xảy ra sau sự kiện 11 tháng 9, bao gồm vụ tấn công Anthrax (vi khuẩn than). Bộ phận quản trị của Dịch Vụ Khách Hàng Tổ Chức của O’Neil, những người phải mở các bức thư, kiện hàng bằng các găng tay nhựa và khẩu trang y tế, trong khi lưu ý kiểm tra xem có những vật lạ bất thường hay không. Trong suốt thời gian này, Bill O’Neil thật đáng được khen ngợi. Sự lạc quan của ông tràn trề sinh lực, và về sau , chúng tôi nhận ra đây là một trong những bí quyết quan trọng tạo nên thành công của ông. Ông đã chứng tỏ câu châm ngôn cổ: “Tôi chưa bao giờ nhìn thấy người bi quan thành công.” Ông ấy gọi điên, trích dẫn một bài báo nghiên cứu về những nguyên nhân chính dẫn đến cái chết. Ông ấy nói cho chúng tôi biết nguyên nhân số 1 dẫn tới cái chết là hút thuốc, và nguyên nhân số 2 “đơn giản là cách con người phản ứng với những áp lực hàng ngày và những hệ quả cảm xúc của nó- một khái niệm rát đơn giản!” O’Neil biết những phản ứng tồi tệ sẽ dẫn đến những cảm xúc căng thẳng trong giao dịch là nguyên nhân dẫn đến cái chết trên thị trường, điều đó khiến cho ông luôn nói rằng “hãy giao dịch ở mức bạn ngủ ngon.” Cũng giống như giao dịch, O’Neil tin rằng điều quan trọng trong cuộc sống không phải là điều gì xảy ra với bạn, mà là bạn phản ứng với điều đó như thế nào. Theo cách này, “hãy giữ cho đầu óc của bạn được thanh thản”, bất kể thị trường hay cuộc sống đang xảy ra những sự kiện kinh khủng như khủng bố 11 tháng 9, bạn phải cực kỳ kiên cường để sinh tồn.

Bộ Sách: “LÀM GIÀU TỪ CHỨNG KHOÁN (phiên bản mới) + “Hướng Dẫn Thực Hành CANSLIM”