Các nhà SX lốp xe tải Việt Nam –Thị trường xuất khẩu là bàn đạp mới trong bối cảnh bị thu hẹp vị thế ở thị trường nội địa

• Làn sóng nhập khẩu lốp xe tải, xe buýt thay thế (TBR) từ Trung Quốc với giá cạnh tranh kể từ năm 2019 đe dọa khả năng mở rộng sản lượng bán hàng tại Việt Nam của các nhà sản xuất lốp TBR trong nước như DRC, CSM.
• Do đó, các doanh nghiệp này chuyển hướng quan tâm sang thị trường xuất khẩu (những nơi đang áp thuế chống bán phá giá đối với hàng Trung Quốc như Mỹ hoặc không được Trung Quốc chú ý do quy mô thị trường nhỏ như Brazil, Ai Cập trong những năm gần đây). Chúng tôi cho rằng các nhà sản xuất lốp TBR của Việt Nam sẽ cải thiện doanh số xuất khẩu trong ngắn hạn nhưng có thể gặp phải mức tăng trưởng doanh số hạn chế trong dài hạn khi họ đạt tới công suất sản xuất cao nhất

Làn sóng nhập khẩu lốp TBR của Trung Quốc với giá cạnh tranh kể từ năm 2019 đe dọa khả năng mở rộng sản lượng bán hàng của các nhà sản xuất lốp TBR trong nước

Chúng tôi lưu ý rằng Trung Quốc là nước xuất khẩu lốp TBR lớn nhất toàn cầu trong khi Mỹ là nước nhập khẩu lốp TBR lớn nhất toàn cầu (Hình 5, 6). Vì vậy, sau khi bị Mỹ áp thuế chống trợ cấp và chống bán phá giá vào năm 2019 (HÌnh 3), lượng lốp TBR khổng lồ của Trung Quốc đã tràn sang các nước châu Á khác trong đó có Việt Nam, Thái Lan. Dựa vào mức giá rẻ hơn (*) và khả năng sản xuất lớn hơn (Hình 4) so ​​với các nhà sản xuất VN, lốp TBR Trung Quốc dễ dàng mở rộng thị phần tại VN, ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng bán hàng của DRC. (Hình 1)

(*) Do năng lực sản xuất lớn nên lốp TBR Trung Quốc có giá thành sản xuất trên mỗi đơn vị thấp hơn lốp Việt Nam (Hình 4). Ngoài ra, họ còn làm việc với các đại lý nhỏ lẻ VN trong việc khai báo mức giá cho cơ quan hải quan thấp hơn 30-35% so với giá nhập thực tế từ Trung Quốc, giúp họ đưa ra mức giá bán hấp dẫn hơn so với các nhà sản xuất VN (như DRC và CSM) (Hình 2).

(**) Năm 2016, USW đã khởi xướng điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với lốp TBR nhập khẩu từ Trung Quốc. Cuối cùng, vào T2/2019, Mỹ áp thuế chống trợ cấp từ 20.98% đến 63.34% và thuế chống bán phá giá từ 9.0% đến 22.5%. Thuế suất chống trợ cấp sau đó đã giảm xuống còn 14.77%-17.47% vào năm 2021 sau khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ tiến hành rà soát định kỳ

Chuyển trọng tâm sang thị trường xuất khẩu được xem như một bàn đạp mới cho nhà sản xuất TBR trong nước trong ngắn hạn

Trong bối cảnh thị trường nội địa trì trệ, các nhà sản xuất VN chuyển hướng quan tâm sang các thị trường xuất khẩu đang áp thuế chống bán phá giá/nhập khẩu gay gắt đối với lốp TBR Trung Quốc như Mỹ hoặc không được Trung Quốc chú ý do quy mô thị trường nhỏ như Brazil ( chỉ chiếm 10% thị trường lốp TBR của Mỹ) trong những năm gần đây.

Tại các thị trường này, các nhà sản xuất lốp TBR VN (chủ yếu là DRC) đặt giá bán thấp (Hình 7, 8) và hướng tới thị trường ngách (chủ yếu là các đại lý nhỏ lẻ yêu cầu số lượng đặt hàng nhỏ phù hợp với năng lực sản xuất của DRC từ 0.6- 1.2 triệu chiếc/năm), bước đi này đang đi đúng hơn với thành công về mặt doanh số bán hàng ngày càng tăng trong quá khứ và định hướng đầy tham vọng cho năm 2024F. (Hình 9)

Do đó, chúng tôi cho rằng các nhà sản xuất lốp TBR của VN dự kiến ​​sẽ tiếp tục tăng cường doanh số xuất khẩu trong ngắn hạn, nhằm đạt được công suất tối đa như đã nêu trong kế hoạch của họ (ví dụ: tăng từ mức hiện tại là 0.6-0.9 triệu chiếc/năm lên 1.3- 1.4 triệu đơn vị/năm đối với DRC).

Về lý thuyết, dư địa để gia tăng thị phần cho các nhà sản xuất lốp TBR VN là nhiều tại các thị trường lớn như Mỹ (*); tuy nhiên, do khả năng tài chính kém hơn nhiều, chúng tôi tin rằng các công ty này sẽ gặp khó khăn trong việc tăng quy mô/công nghệ sản xuất tương đương với một số ông lớn ở Trung Quốc và Hàn Quốc (Hình 4), do đó các nhà sản xuất lốp xe trong nước (DRC, CSM, SRC) có thể trải qua sự tăng trưởng doanh số hạn chế trong dài hạn một khi họ đạt đến năng lực sản xuất cao nhất. (Hình 10).

(*) Ví dụ: DRC chỉ chiếm 0.2-0.6% giá trị thị trường lốp TBR của Mỹ trong năm 2022-23

 Nguồn: VDSC