Kẽ phá bĩnh kỳ vọng (expectation Breakers): Làm gì khi thị trường chứng khoán và các cổ phiếu tăng trưởng bất ngờ ngáng chân bạn.

Hãy tưởng tượng bạn đang lái xe chạy xuyên qua “một đường cao tốc trên sa mạc trong đêm tối”, và bất ngờ đâm sầm phải một vài chú Đại Bàng, khiến chiếc xe bị quay đầu bất ngờ.

Vâng, bạn đang gặp phải điều bất ngờ ngoài kỳ vọng phải ko?

Khi đầu tư vào các cổ phiếu tăng trưởng, bạn nên chuẩn bị tinh thần có những sự bất ngờ tương tự như thế. Tát nhiên rồi. Ở một vài thời điểm, những ai sử dụng mô hình đầu tư CANSLIM sẽ nhìn thấy những “cái cây nằm chắn ngang đường; nó giống như một khoảng trống giảm giá lớn ngay sau ngày có điểm phá vỡ (breakout) đẹp như sách giáo khoa.

Chúng tôi gọi đây là những kẽ phá bĩnh kỳ vọng (expeaction breakers)”

KẼ PHÁ BĨNH KỲ VỌNG LÀ GÌ?

Bạn xử lý những kẽ phá bĩnh kỳ vọng này như thế nào trên thị trường chứng khoán. Hãy hành xử giống như trong trường hợp lái xe- hãy đi chậm lại.

Sau đây là một bài bước đơn giản để thực hiện. Đầu tiên, dừng ngay việc bổ sung thêm vị thế và chắc chắc không mua gì thêm mới.

Rà soát lại các khoản đầu tư đang nắm giữ. Bắt đầu bán tất cả những vị thế lỗ; hãy nhảy ra khỏi nó. Tiếp theo, chuyển sang xử lý các cổ phiếu tăng giá nhỏ hơn. Hầu hết các cổ phiếu này có thể nhanh chóng chuyển sang thua lỗ.

Nếu bạn bổ sung vị thế theo mô hình kim tự tháp (pyramid), hãy nghiên cứu các lần bổ sung vị thế gần đây. Nếu chúng đang lỗ nhẹ, hãy bán đi số cổ phiếu vừa mới mua gần đây để giúp bạn có thêm không gian chịu đựng thoải mái hơn.

Cuối cùng, những kẻ phá bĩnh kỳ vọng tồi tệ như thế nào?

Nếu nó là một cú điều chỉnh nhẹ, phản ứng của bạn nên nhẹ nhàng. Nếu đó là một cú rơi mạnh, và bạn nắm giữ qua lớn đến nỗi không thể dứt khoát bán cắt lỗ, hãy xem xét cách làm cắt bán trên diện rộng (across the board).

CẮT GIẢM VỊ THẾ TRÊN DIỆN RỘNG

Cắt giảm vị thế trên diện rộng là một chiến lược quản trị danh mục bạn cần học. Nó rất hữu ích khi bạn cần giảm nhanh mức độ hiện diện rủi ro trên thị trường, nhưng không muốn buông tay cổ phiếu.

Đơn giản hãy bán đi vài phần trăm tỷ trọng của tất cả các vị thế trong danh mục. Các tốt nhất để làm là bán mỗi vị thế cổ phiếu đi 5%-10% tỷ trọng.

Tiếp theo là gì? Dừng lại, hít thở một chút và nghiên cứu xu hướng thị trường thông qua chuyên mục Bức Tranh Toàn Cảnh (Nhịp Đập Thị Trường) của Nhật Báo IBD, và kiểm tra vị thế bạn đang nắm giữ. Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy mình sẽ trở nên sáng suốt hơn sau khi đã cắt giảm một mức độ hiện diện đáng kể.

QUY TẮC MARKET SCHOOL

Khi nhà quản lý danh mục của công ty O’Neil Capital là ông Charles Harris, Giám Đốc Nghiên Cứu Thị Trường của Nhật Báo IBD là ong Justin Nielsen và nguyên trưởng bộ phận chiến lược thị trường ông Mike Webster đưa ra quy tắc Market School (là bản tin Nhịp Đập Thị Trường của Nhật Báo IBD về ngày FTD và số ngày phân phối), họ tình cờ gặp phải một vài trường hợp hiếm mà ở đó thị trường có thể thayd dổi xu hướng mà chẳng có cảnh báo nào trước cả. Để xử lý các tình huống tồi tệ này, chúng ta không thể đưa ra các quy tắc rõ ràng theo kiểu trắng đen phân minh để xử lý nó. Thật may mắn, những ngày này giá giống như kiểu văng ra khỏi đồ thị. Cần hiểu rằng tuy phần lớn việc đọc đồ thị là khoa học nhưng  vẫn còn có một phần lớn yếu tố “nghệ thuật”.

KẼ PHÁ BĨNH KỲ VỌNG ĐƯA RA TÍN HIỆU CẢNH BÁO ĐẦU TIÊN VỀ THỊ TRƯỜNG CON GẤU 2007-2009

Để rèn đôi mắt của bạn, hãy nghiên cứu “kẽ phá bĩnh kỳ vọng” kinh điển vào ngày 1 tháng 11 nam 2007.

Thị trường đang ở trong một xu hướng tăng rất mạnh từ giữa tháng 8 cho đến cuối tháng 10. Hành đọng giá vào ngày 31 tháng 10 năm 2007 là mấu chốt; Chỉ số Nasdaq có một ngày tăng giá hoàn hảo 1.5%, đóng cửa gần đỉnh cao nhất ngày với khối lượng tăng (điểm đánh dấu số 1). Nó thieetst lập một mức đỉnh theo giá đóng cửa cao nhất trong nhiều năm. Thậm chí Nhật Báo IBD xếp hạng hành động giá ngày hôm đó là mức A+ (tức cực kỳ vững chắc). Điều đó cho bạn một kỳ vọng rõ ràng về một “kỳ vọng” thị trường sẽ chắc chắn tăng giá cao hơn nữa.

Thay vì tăng giá cao hơn, ngày giao dịch 1 tháng 11 bắt đầu xuất hiện một khoảng trống giảm giá và thậm chí tồi tệ hơn, nó còn đóng cửa ở mức điểm thấp nhất ngày, với mức giảm 2.3% đi kèm khói lượng lớn hơn (điểm đánh dấu số 2). Bất cứ ai cũng đưa ra điểm F cho hành động giá này. Vì nó đã làm đảo lộn hoàn toàn tình hình, nó là điểm bắt đầu cho một thị trường con gấu tồi tệ nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ.

Những kẻ phá bĩnh kỳ vọng xuất hiện ở mọi hình thái và mọi quy mô, ở cả các cổ phiếu riêng biệt hoặc ở các chỉ số. Phản ứng của bạn nên tương ứng với mức độ trầm trọng của kẽ phá bĩnh. Hãy nhớ bạn luôn có thể rời khỏi cuộc chơi bất cứ lúc nào bạn muốn. Vâng, bạn hãy rời đi và nghỉ ngơi.

BÀI TẬP VỀ NHÀ

Hãy nghiên cứu các kẽ phá bĩnh kỳ vọng kinh điển khác trên chỉ số Nasdaq vào ngày 17 tháng 7 năm 1990; 9 tháng 1 năm 2002; ngày 1 tháng 7 năm 2004 và ngày 6 tháng 6 năm 2008.

Bài báo này được xuất bản lần đầu vào ngày 7 tháng 2 năm 2020.

Trương Minh Huy lược dịch từ Nhật Báo IBD, chuyên mục Investors’ Corner