Các nhà phân tích cảnh báo việc đảo ngược “Yen Carry Trade” tạo ra rủi ro mất ổn định hơn nữa cho thị trường

Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc đảo ngược “giao dịch chênh lệch lãi suất” lớn nhất thế giới có nguy cơ làm thị trường mất ổn định hơn nữa, khi đồng Yên Nhật Bản tăng giá buộc các nhà đầu cơ phải đóng cửa các khoản cược lên tới hàng trăm tỷ đô la.

Trong ba năm qua, phiên bản Yên Nhật của giao dịch chênh lệch lãi suất – vay ở một quốc gia lãi suất thấp để tài trợ đầu tư vào các tài sản khác nơi có lợi nhuận cao hơn – đã bùng nổ do lãi suất cực thấp của Nhật Bản.

Một đồng Yên mạnh hơn, được hỗ trợ bởi việc tăng lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tuần trước, đã buộc các nhà đầu tư phải nhanh chóng đảo ngược các giao dịch chênh lệch lãi suất của họ. Điều này đã góp phần vào sự biến động của thị trường toàn cầu, bao gồm cả việc bán tháo mạnh vào thứ Hai, khi các nhà giao dịch đổ xô bán tháo tài sản được mua bằng cách vay bằng Yên Nhật.

“Bạn không thể đảo ngược giao dịch chênh lệch lãi suất lớn nhất thế giới mà không làm vỡ đầu một số người”, Kit Juckes, một nhà chiến lược tiền tệ tại Société Générale cho biết.

Theo một số ước tính, giao dịch chênh lệch lãi suất Yên Nhật đã trở thành phiên bản lớn nhất của kiểu đặt cược này, với việc huy động vốn rẻ bằng Yên Nhật đổ vào mọi thứ, từ tiền tệ thị trường mới nổi như peso Mexico đến cổ phiếu Đài Loan, bất động sản và cổ phiếu công nghệ Mỹ.

Các nhà phân tích cho biết, quy mô của giao dịch rất khó ước tính do việc sử dụng nó bởi mọi người, từ các quỹ phòng hộ, thông qua các văn phòng gia đình và vốn tư nhân, đến các công ty Nhật Bản. Trong khi một phần của giao dịch liên quan đến các quỹ phòng hộ và các nhà đầu tư ngắn hạn khác trong việc tài trợ các vụ cược đầu cơ bằng cách vay Yên Nhật, nó cũng bao gồm các hộ gia đình và công ty Nhật Bản bình thường sử dụng quỹ nội địa để đầu tư ra nước ngoài.

James Malcolm, một nhà chiến lược toàn cầu tại UBS, ước tính tuần này giao dịch chênh lệch lãi suất Đô la – Yên được hình thành  từ năm 2011 khoảng 500 tỷ đô la, với khoảng một nửa trong số đó được mở rộng trong 2 đến 3 năm qua. Ông cho biết khoảng 200 tỷ đô la trong số các vị thế đó đã bị loại bỏ trong những tuần gần đây, hoặc khoảng ba phần tư số giao dịch mà ông  dự kiến cuối cùng cũng phải được đảo ngược.

Một quan chức cấp cao của Nhật Bản cho biết: “Đã có rất nhiều sử dụng phi lý giao dịch chênh lệch lãi suất trong những năm gần đây, vì vậy không thể tránh khỏi việc sẽ có một sự đảo ngược rất lớn ở một số giai đoạn nào đó”.

Theo Ngân hàng Thanh Toán Quốc Tế (BIS), việc vay Yên Nhật xuyên biên giới – không phải tất cả đều là giao dịch đầu cơ chênh lệch lãi suất – đã tăng 742 tỷ đô la kể từ cuối năm 2021. Các khoản vay xuyên biên giới có nguồn gốc từ Nhật Bản đạt 157 nghìn tỷ Yên (1 nghìn tỷ đô la) tính đến tháng 3 năm 2024, tăng 21% so với năm 2021, theo các nhà phân tích của ING.

Tuy nhiên, động lực đã thay đổi hoàn toàn khi các nhà chức trách can thiệp để tăng cường đồng Yên và sau đó, tuần trước, BoJ gây sốc thị trường với việc tăng lãi suất bất ngờ và một gợi ý rằng sẽ có thêm việc thắt chặt trong tương lai.

Một số nhà phân tích nghi ngờ rằng, phần lớn các cược giao dịch chênh lệch lãi suất mang tính đầu cơ  đã được đóng. Những người khác tin rằng ,có thể còn nhiều giao dịch hơn nữa cần phải đóng, khi làn sóng bán tháo chuyển từ các quỹ phòng hộ sang các nhà đầu tư “sử dụng tiền thật”.

“Thực tế về Yen Carry Trade là không ai biết chính xác nó lớn như thế nào hoặc đã đảo ngược bao nhiêu. Nhưng chắc chắn ở giai đoạn này, có cảm giác rằng một số giao dịch bán khống Yên Nhật không ổn định nhất đã được xóa sạch”, Benjamin Shatil, một nhà chiến lược tiền tệ tại JPMorgan ở Tokyo cho biết. Ông nói thêm rằng giao dịch chênh lệch lãi suất dựa trên tiền mặt có lẽ đã giảm từ mức cực đoan của nó “nhưng vẫn còn một chặng đường dài“.