Phân tích Doanh Nghiệp
HPG Hưởng Lợi Lớn Khi Việt Nam Chính Thức Áp Thuế CBPG HRC Trung Quốc Trong 5 Năm
Bộ Công Thương Việt Nam vừa ban hành Quyết định số 1959/QĐ-BCT, chính thức áp dụng thuế chống bán phá giá (CBPG) đối với sản phẩm thép cuộn cán nóng (HRC) có xuất xứ từ Trung Quốc, có hiệu lực trong 5 năm kể từ ngày 6/7/2025. Quyết định này được kỳ vọng sẽ tạo động lực tăng trưởng đáng kể cho các nhà sản xuất HRC trong nước, đặc biệt là Tập đoàn Hòa Phát (HPG).
Mức thuế và Hiệu quả ban đầu
Mức thuế CBPG chính thức dao động từ 21.3% đến 27.83%, phần lớn sát với dự báo của các công ty chứng khoán, bao gồm HSC. Trước đó, biện pháp thuế CBPG tạm thời (có hiệu lực từ ngày 8/3/2025 trong 120 ngày) đã cho thấy hiệu quả rõ rệt khi sản lượng HRC nhập khẩu vào Việt Nam giảm 25% trong 5 tháng đầu năm 2025, xuống còn 3.7 triệu tấn.
Tỷ trọng HRC Trung Quốc trong tổng nhập khẩu cũng giảm từ 73% (năm 2024) xuống còn 60%. Điều này tạo cơ hội cho các nhà sản xuất trong nước, Nhật Bản và Indonesia giành thêm thị phần.
Hành vi tránh thuế và phản ứng của Chính phủ
Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực, đã xuất hiện hành vi tránh thuế CBPG thông qua việc nhập khẩu HRC khổ rộng (trên 1,880 mm), vốn không thuộc phạm vi điều chỉnh của các biện pháp CBPG tạm thời. Dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy, sản lượng HRC khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc trong 5 tháng đầu năm 2025 đã tăng 12 lần, lên 430,000 tấn. Riêng tháng 5, con số này tăng gấp 25 lần so với cùng kỳ năm trước.
Trước tình trạng này, HSC dự báo Chính phủ Việt Nam sẽ sớm tiến hành một cuộc điều tra riêng biệt về hành vi lách thuế đối với HRC khổ rộng của Trung Quốc để đảm bảo môi trường cạnh tranh công bằng trên thị trường.
HPG – Đơn vị hưởng lợi chính
Việc áp thuế CBPG chính thức trong 5 năm được xem là chính sách bảo hộ mạnh mẽ, mang lại lợi ích lớn cho các nhà sản xuất HRC trong nước. Hòa Phát (HPG) nổi lên là đơn vị hưởng lợi rõ rệt nhất.
Trong 5 tháng đầu năm 2025, sản lượng tiêu thụ HRC của HPG tăng mạnh 37.3% so với cùng kỳ, đạt 1,785,614 tấn. Đáng chú ý, sản lượng tiêu thụ HRC nội địa của HPG tăng tới 81% so với cùng kỳ, đạt 1,553,833 tấn và chiếm 87% tổng sản lượng tiêu thụ HRC của công ty.
HPG đã chủ động chuyển hướng tập trung vào thị trường trong nước nhằm giảm cạnh tranh toàn cầu và cải thiện tỷ suất lợi nhuận. Nhờ đó, thị phần HRC của HPG tại Việt Nam đã tăng từ 14% (tháng 2/2025) lên 31% (tháng 5/2025).
HSC duy trì khuyến nghị Mua vào đối với HPG, với giá mục tiêu không đổi là 30,417 đồng (tiềm năng tăng giá 31%). Công ty chứng khoán này dự báo lợi nhuận thuần của HPG sẽ tăng trưởng với tốc độ CAGR 3 năm ở mức 36%, được thúc đẩy bởi hoạt động đầu tư công và sự phục hồi của thị trường bất động sản.
Tác động đến các nhà sản xuất tôn mạ (HSG/NKG)
Đối với các công ty sản xuất tôn mạ như Hoa Sen (HSG) và Nam Kim (NKG), tác động từ chính sách này được đánh giá là nằm trong tầm kiểm soát do các đơn vị này đã tích cực đa dạng hóa nguồn đầu vào.
HSG đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào HRC nhập khẩu từ Trung Quốc, chuyển sang các nguồn từ Nhật Bản, Hàn Quốc và Indonesia. Tương tự, NKG cũng giảm nhập khẩu HRC từ Trung Quốc, với khoảng 70% nhu cầu HRC được đáp ứng từ nguồn cung trong nước.
HSC duy trì khuyến nghị Tăng tỷ trọng đối với HSG và NKG, đồng thời lưu ý rằng các công ty này đã thích ứng thành công với những thay đổi và có thể chuyển phần lớn tác động chi phí về phía khách hàng, giúp duy trì kết quả kinh doanh tích cực trong quý 2/2025.
