TTCK Việt Nam
Nếu bong bóng đổ vỡ, VN-Index sẽ đi về đâu & “Thương Vụ Để Đời” của Nhà Đầu Tư Thông Minh ?
*Bài viết nhằm mục đích hướng dẫn ứng dụng các chiến lược giao dịch tại cuốn sách “Cách Tư Duy và Giao Dịch của Nhà Vô Địch Đầu Tư Chứng Khoán” Trader không được khuyến nghị tuân theo các chiến lược giao dịch ở đây. Trader phải chịu trách nhiệm về thành quả giao dịch của mình. Người viết không chịu bất cứ trách nhiệm nào về bất cứ tổn thất liên quan đến quan điểm được đề cập dưới đây.
*Cuốn sách “Các Tư Duy và Giao Dịch của Nhà Vô Địch Đầu Tư Chứng Khoán- Những bí mật và quy tắc giao dịch của một phù thủy chứng khoán (Think & Trade Like A Champion)” sẽ được phát hành vào đầu tháng 2.2018. Đặt mua tại đây.
*Bài viết sau trích dẫn những lời khuyên vàng ngọc từ Phù THủy Chứng Khoán Mark Minervini trong Chương 5 “Lãi Kép Số Tiền, Đừng Lãi Kép Sai Lầm“. Đây là những hàm ý quan trọng cho TTCK Việt Nam ở giai đoạn hiện tại.
HÃY LÀM QUEN VỚI NHỮNG ĐỢT GIẢM GIÁ BẤT NGỜ
Tôi thấy điều này đã xảy ra rất nhiều lần: một công ty được xem là vĩ đại. Công ty tham gia vào một thị trường mới, tung ra một sản phẩm mới đầy triển vọng, lợi nhuận biên vượt trội so với các đối thủ cạnh tranh. Tất cả tạo nên một câu chuyện huyền thoại về sự tăng trưởng của công ty. Khi báo cáo quý được công bố, mọi chuyện trông vẫn rất tốt vì doanh thu và lợi nhuận vượt trội so với quý trước hoặc cùng kỳ năm trước.
Nhưng ngay lập tức, cổ phiếu giảm giá. Thực sự, nó rớt rất nhanh. Bạn cảm thấy điều này không bình thường và thật mơ hồ. Công ty đang tăng trưởng và những số liệu tài chính rất tốt. Và thậm chí, những công ty chứng khoán hàng đầu đang đưa nó vào vị trí đầu tiên trong danh sách khuyến nghị mua.
Lúc này, bạn vội vàng cho rằng thị trường đang sai lầm, và nghĩ mình đã phát hiện một cơ hội đầu tư tuyệt vời. Bạn nói với chính mình cổ phiếu này đang rẻ hơn so với tháng trước, vì thế nên mua thêm cổ phiếu này. Tại sao lại không chứ?
Câu trả lời đến từ “thuyết minh khác (differential disclosure)”, là những thông tin quan trọng bạn không hề biết nhưng các nhà đầu tư tổ chức lớn lại biết rõ (chính các nhà đầu tư tổ chức lớn là thủ phạm của những đợt giảm giá mạnh). Trong bối cảnh thiếu vắng thông tin đầy đủ, bạn không phải là người ra quyết định sáng suốt.
Thuật ngữ “Thuyết minh khác” được sử dụng trong kế toán điều tra. Về cơ bản, nó là thông tin được báo cáo trong một tài liệu, chẳng hạn như báo cáo thường niên của công ty, khác với cái được công bố với cơ quan thuế hoặc với hồ sơ nộp lên Ủy Ban Chứng Khoán Hoa Kỳ (SEC). Không cần phải nói, ai cũng hiểu đây thực sự là lời cảnh báo khi một công ty nói với cổ đông một đằng nhưng lại nói với SEC theo một cách khác.
Ở đây, tôi áp dụng khái niệm “thuyết minh khác” trong một bối cảnh khác. Thử thảo luận về lợi nhuận của doanh nghiệp XYZ vừa mới công bố. Kết quả kinh doanh đánh bại ước tính của các chuyên gia phân tích vì công ty có lợi nhuận biên tốt, nhưng cổ phiếu này lại giảm tới 15% với khối lượng lớn nhất từ đầu năm. Khi điều này diễn ra, tôi không nên mua vào cổ phiếu này, thậm chí nó từng là một trong những cái tên hàng đầu trong danh sách mua của tôi.
Rõ ràng, có một “thuyết minh khác” đang xuất hiện, giữa điều mà công ty công bố với đại chúng và thông tin riêng dành cho các nhà đầu tư tổ chức lớn. Các nhà đầu tư tổ chức đang bán tháo cổ phiếu này. Bất kể bạn đang nghĩ gì, các định chế tài chính đang bán tháo cổ phiếu này. Tôi muốn mua cổ phiếu mà các nhà đầu tư tổ chức cũng muốn tích lũy, vì thường đó là lực đẩy tốt nhất giúp cổ phiếu tăng cao hơn.
Trong trường hợp này, chắc chắc là công ty đang gặp phải vấn đề nghiêm trọng khiến câu chuyện tăng trưởng của công ty đang bị lu mờ. Chúng ta có thể biết được điều này là gì khi mọi chuyện đã rõ như ban ngày. Nhưng quyết định giao dịch phải được thực hiện ngay bây giờ. Để giao dịch thành công, bạn không thể là Người Biết Rồi Mới Nói (Monday Morning Quaterback), người có thể chơi sau khi biết sự thật, tức bạn biết khi nào cổ phiếu sẽ đảo chiều. Bạn phải quản trị rủi ro theo thời gian thực. Vào lúc này, bạn phải tự hỏi bản thân: Nếu công ty này là vĩ đại, câu chuyện của nó thật tuyệt vời, và báo cáo lợi nhuận cũng như doanh số quá tốt, thì lý do nào khiến cổ phiếu này giảm mạnh đến thế?
Trên thị trường chứng khoán, không có sự thật nào mà không có người tin. Đó là lý do tại sao bạn không nên mua theo những câu chuyện huyền thoại và đừng bao giờ mua mà không có sự xác nhận kỹ thuật của giá. Đơn giản là vì không cần thiết phải làm thế vì còn có nhiều công ty khác ngoài kia đáp ứng tất cả tiêu chí đầu tư của bạn. Hãy lãi kép số tiền, đừng lãi kép sai lầm. Mục tiêu của bạn là mua khi giá ở xu hướng tăng- không phải xu hướng xuống. Thậm chí nếu chiến lược mua của bạn liên quan đến việc mua tại một mức hỗ trợ hoặc một đợt kéo ngược về đường trung bình di động, tốt hơn hết là hãy chờ đợi cho đến khi cổ phiếu bật tăng trở lại hơn là mua khi nó đang rơi tự do vì bạn sẽ không bao giờ biết cổ phiếu sẽ còn giảm bao xa.
Trong giao dịch cổ phiếu, các yếu tố cơ bản và những câu chuyện huyền thoại về công ty không quan trọng bằng việc các nhà đầu tư tổ chức đánh giá các số liệu này như thế nào (họ là yếu tố quan trọng nhất để đẩy giá cổ phiếu tăng vọt). Những câu chuyện huyền thoại, báo cáo lợi nhuận và định giá không làm giá cổ phiếu thay đổi, mà chính các nhà đầu tư lớn làm chuyện đó. Nếu không có những “tay chơi lớn” sẵn sàng mua vào, cổ phiếu của các công ty hàng đầu cũng chẳng đáng giá hơn những tờ giấy. Hãy học cách tìm kiếm sự thật bằng đôi mắt, đừng nghe bằng đôi tai. Nếu hành động giá không xác nhận những yếu tố cơ bản, hãy tránh xa nó!
QUY TẮC MA QUỶ 50/80
Để lãi kép số tiền thay vì lãi kép sai lầm, bạn cần thận trọng với xác suất ma quỷ mà tôi gọi là quy tắc 50/80. Đó là: một khi cổ phiếu dẫn dắt thị trường đã đạt đỉnh lớn, có xác suất 50% nó sẽ giảm giá tới 80% và có xác suất 80% cổ phiếu này sẽ sụt giảm 50%.
Hãy nghĩ về những xác suất này một chút. Sau khi một cổ phiếu tăng giá mạnh, nó gần như chắc chắn sẽ giảm giá 50% sau khi đỉnh cao mọi thời đại xuất hiện. Có xác suất tương đương với việc tung đồng xu, mức sụt giảm này sẽ lên đến 80%. Một khi những cổ phiếu dẫn dắt thị trường đạt đỉnh, chúng có thể giảm trung bình khoảng 70%! (lưu ý, tôi không nói về thời điểm để đạt tới mức giảm này). Câu chuyện này nhắc bạn phải chú ý về khoản lỗ nhỏ đầu tiên xuất hiện trong radar quan sát của bạn.
Mỗi đợt giảm giá lớn đều bắt đầu từ những lần điều chỉnh nhỏ. Nếu bạn có đủ kỷ luật tuân theo những quy tắc giao dịch tốt, bạn sẽ giới hạn được khoản lỗ khi chúng vẫn còn nhỏ và không phải phung phí tiền bạc vào những sai lầm. Nhưng nếu bạn cố gắng biện hộ bằng tất cả mọi lý do để lờ đi lệnh cắt lỗ hoặc không sử dụng lệnh dừng lỗ đã đặt ra lúc đầu, thiệt hại sẽ ngày càng lớn hơn khi cố gắng nắm giữ cổ phiếu thua lỗ. Và nếu bạn “bình quân giá xuống” với suy nghĩ rằng, cổ phiếu này giảm đến mức nào đó sẽ phải tăng trở lại, thì những khoản lỗ không thể kiểm soát sẽ làm bạn trở nên hoang mang và cuối cùng thiêu rụi tài khoản giao dịch.
Bạn có biết rằng, nếu sử dụng quy tắc này cho chỉ số VN-Index, có xác suất 80%, chỉ số VN-Index sẽ mất tới 50% giá trị. Nếu tạm tính đỉnh là 1,100, thì 50% giá trị của 1,100 sẽ chỉ còn …550 điểm…Đó chính là đáy vào tháng 1.2016 khi chỉ số VN-Index bắt đầu bước vào bong bóng. Đừng hỏi tôi thời gian bao lâu chỉ số VN-Index sẽ trở về mức giá này…Tôi không biết…Tôi chỉ có hai gợi ý cho bạn
Một là, Theo nguyên tắc sóng Elliott…Sóng A là sóng hình thành sau khi sóng (5) kết thúc sẽ đổ vỡ rất nhanh, rất mạnh và rất gắt. Sóng A vốn dĩ không có mục tiêu giá, chỉ có các điểm hỗ trợ tạm tính. Mức hỗ trợ chính là đáy sóng (4) tại vùng 550 điểm.
Hai là, theo nguyên tắc bong bóng của Harry Dent trong cuốn sách “Thương Vụ Để Đời: Cú Đổ vỡ Siêu Bong Bóng 2017-2019 sẽ giúp bạn làm giàu như thế nào”, cho rằng “Bong bóng không điều chỉnh, nó đổ vỡ. Sự đổ vỡ nhanh đến nổi bạn không kịp phản ứng và tránh khỏi bị thương.”..Và “Mọi bong bóng đều phải trở về nơi bắt đầu hoặc thậm chí thấm hơn”…Từ đáy tháng 1.2016, chỉ sô VN-Index có có chuỗi tăng không ngừng nghỉ. Đó chính là điểm khởi đầu bong bóng và vì thế đó là vùng giá mà tôi phải nghĩ đến.
Nhưng trong ngắn hạn, hãy nghĩ đến các mức hỗ trợ khác, 900, 700…Hãy chú ý đến đường hỗ trợ màu đỏ mà tôi vẽ đi qua các đáy từ 2012 đến 2016 đến nay…
P/S: Một người bạn của tôi đã từng nói với tôi rằng, anh ra nghĩ thị trường sẽ giảm về 900 điểm..Khi anh ta chia sẽ quan điểm với tôi, tôi chỉ cười, không nói gì…Sau này, anh ta chia sẽ quan điểm đó lên cộng đồng mạng và anh ta cảm thấy căng thẳng, khi bị đám đông chỉ trích…Anh ta nhiều lần hỏi tôi, tôi nghĩ gì…Tôi im lặng…không nói gì…Anh ta càng gạn hỏi tôi nhiều lần…Tôi chỉ nói rằng, tôi chỉ muốn im lặng…
Bài viết này, thực ra chỉ là một ngẫu hứng khi mà tôi thực ra không có ý định chia sẻ quan điểm của mình. Nhưng rốt cuộc, tôi lại chia sẻ nó..trong một đêm đầy ngẫu hứng…không vì một lý do gì…Có thể chỉ là một trò đùa.
TÔi nhớ đến câu nói của Jonathan Pincus – kinh tế gia trưởng LHQ tại Hà nội đã từng thốt lên như thế vào tháng 2.2007“ Thật là điên cuồng” . “Tất cả mọi câu chuyện ở Hà Nội đều xoay quanh chứng khoán. Tôi không biết liệu có ai hiểu rõ giá trị của những công ty, nhưng họ vẫn mua bán những tờ giấy”. Những nhà đầu tư non nớt của Việt Nam có thể chẳng có chút kiến thức nào. Họ có khi còn không có khái niệm đối với từ “đổ vỡ” và “bong bóng”. Nhưng tôi cá rằng, tiếng Việt sẽ sớm được làm giàu bởi hai từ này, khi các nhà đầu tư Việt Nam thấy hàng triệu đồng trong tài khoản giấy của mình biến mất lúc nào không hay.
Đó là lý do tại sao gia tộc Rothschld thường có chiến lược ngược đám đông. : “bán sớm sẽ giúp bạn giữ được thành quả lợi nhuận”“Tôi tạo dựng cơ nghiệp bằng cách luôn bán sớm một chút”- Baron Rothschild đã trả lời như thế khi được hỏi về bí quyết xây dựng cơ nghiệp hàng tỷ đôla và giúp dòng họ này trở thành gia tộc giàu có nhất mọi thời đại.
THƯƠNG VỤ ĐỂ ĐỜI: Cú đổ vỡ siêu bong bóng 2017-2019 sẽ giúp bạn làm giàu như thế nào