Sau thông báo của Tổng thống Donald Trump về thỏa thuận thuế quan giữa Mỹ và Việt Nam, các công ty chứng khoán hàng đầu tại Việt Nam đã đưa ra những phân tích và đánh giá ban đầu về tác động của sự kiện này đối với nền kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Mặc dù vẫn còn những chi tiết cần làm rõ, hầu hết các CTCK đều bày tỏ quan điểm tương đối tích cực, đồng thời chỉ ra những cơ hội và thách thức tiềm năng.
- MSVN (Maybank): Đánh giá thỏa thuận là tích cực, giúp loại bỏ bất định và tạo cơ hội tái cơ cấu tăng trưởng; dự báo VN-Index có thể đạt 1.500 điểm.
- KBSV: Xem mức thuế 20% là “kịch bản chấp nhận được”, nhưng lo ngại chi tiết chưa rõ ràng có thể gây áp lực điều chỉnh ngắn hạn.
- Vietcap: Tác động thuế quan nằm trong tầm kiểm soát; ngành ngân hàng và bất động sản vẫn giữ triển vọng tích cực nhờ chính sách hỗ trợ và nhu cầu nội địa.
Quan điểm của Chứng khoán Maybank (MSVN): Kết quả tích cực và cơ hội tái cơ cấu tăng trưởng
Theo báo cáo cập nhật của MSVN, thỏa thuận thuế quan giữa Mỹ và Việt Nam bao gồm: mức thuế 20% áp dụng toàn diện đối với tất cả hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ; và thuế 40% đối với hàng hóa trung chuyển. Trong khi đó, hàng xuất khẩu từ Mỹ sang Việt Nam sẽ được hưởng mức thuế 0%.
MSVN nhận định đây là kết quả tương đối tích cực đối với Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh hiện tại và thời gian chuyển tiếp được cung cấp.
- Đối với doanh nghiệp trong nước: MSVN đánh giá mức thuế 20%, dù đáng kể, vẫn nằm trong khả năng kiểm soát của phần lớn các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam và không có khả năng gây gián đoạn lớn đến hoạt động kinh doanh tại thị trường Mỹ. Các doanh nghiệp có thời gian để đàm phán cơ chế chia sẻ chi phí với nhà nhập khẩu Mỹ, điều chỉnh cơ cấu giá và tối ưu hóa hoạt động nhằm duy trì khả năng cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp cũng đang chủ động đa dạng hóa thị trường để giảm phụ thuộc vào Mỹ.
- Về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI): Mức chênh lệch thuế (cao hơn) giữa Việt Nam và các đối thủ cạnh tranh chính hiện chỉ còn 5–10% (trước đó là 10–35%). Khoảng cách thuế (thấp hơn) với Trung Quốc tạm thời giãn ra đến 35% từ mức 15% – tương tự giai đoạn “Giải phóng” và chiến tranh thương mại dưới thời Trump 1.0. Cùng với các lợi thế cấu trúc sẵn có (nền tảng sản xuất phát triển, 17 FTA, chi phí lao động cạnh tranh, thị trường nội địa lớn), MSVN tin rằng Việt Nam sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho đầu tư mới, dù có thể không đạt được mức “lợi nhuận thương mại” như thời Trump 1.0.
- Đánh giá chung: MSVN đánh giá đây là một kết quả đàm phán thành công. Việt Nam hưởng lợi từ việc giảm thiểu rủi ro chuyển tiếp và có khoảng thời gian để tái cơ cấu động lực tăng trưởng kinh tế theo hướng chất lượng cao, đa dạng hóa và bền vững, đúng như định hướng trong các Nghị quyết 57, 59 và 68.
- Những điểm cần làm rõ: MSVN cho rằng đây giống một khuôn khổ thuế quan hơn vì chưa có xác nhận rõ ràng về: (1) Liệu mức thuế 20% sẽ áp dụng cho tất cả hàng hóa “Sản xuất tại Việt Nam” hay sẽ có sự phân biệt và mức trung bình là 20%; (2) Liệu mức thuế 20% sẽ là tổng cộng hay mức thuế bổ sung ngoài các mức thuế hiện có (trung bình 4.6%); (3) Định nghĩa cụ thể về “hàng hóa trung chuyển”.
- Tác động đến thị trường chứng khoán: MSVN cho rằng việc công bố thỏa thuận đã loại bỏ một nguồn bất định lớn đối với cả nhà đầu tư và doanh nghiệp. Tâm lý thị trường sẽ dần được cải thiện khi các chi tiết cụ thể được làm rõ. Cổ phiếu Nike đã tăng 4% trong đêm qua, phản ánh sự tin tưởng vào chuỗi cung ứng đặt tại Việt Nam. MSVN dự báo tăng trưởng lợi nhuận năm tài chính 2025 đạt 15.1% so với cùng kỳ và đặt mục tiêu VN-Index là 1,500 điểm. MSVN tiếp tục ưu tiên các cổ phiếu có chia cổ tức và các chủ đề đầu tư được hỗ trợ bởi nhu cầu cơ cấu (CNTT, logistics hàng không) và các gói kích thích từ chính phủ (bất động sản, tiêu dùng, thép).
Quan điểm của Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV): Kịch bản chấp nhận được nhưng cần theo dõi chi tiết
KBSV cho rằng mức thuế đối ứng 20% được đánh giá cao hơn so với mức “đồn đoán” của thị trường trong những ngày qua, nhưng đây vẫn được coi là một kịch bản chấp nhận được khi: (1) mức thuế mới thấp hơn đáng kể từ mức 46% trước đó; (2) Việt Nam là một trong 3 nước đạt thỏa thuận sớm với Mỹ. Tuy nhiên, KBSV nhấn mạnh thông tin về thuế suất hiện tại mới chỉ là “khung sơ bộ”, nhiều chi tiết quan trọng vẫn chưa được thống nhất, đặc biệt là tiêu chí xác định hàng hóa “trung chuyển” và thuế cho các mặt hàng cụ thể.
KBSV đưa ra hai kịch bản hiểu về mức thuế mới:
- Kịch bản 1: Mức thuế 20% là mức thuế cộng dồn chung các loại thuế: Nếu áp dụng cách công bố thuế quan của ông Trump với mức thuế 55% đối với Trung Quốc, có thể hiểu mức thuế 20% này đã bao gồm mức thuế tối huệ quốc (MFN) mà hàng Việt Nam đang phải chịu khi xuất khẩu vào Mỹ (khoảng 5-15%) và phần còn lại là thuế đối ứng (ước tính khoảng ~10%). Con số này cho thấy kịch bản thuế quan tương đối tích cực do thấp hơn đáng kể so với mức 46% được công bố áp dụng cho hàng hóa của Việt Nam ngày 2/4 và chênh lệch không nhiều so với mức ~10% áp chung cho tất cả các quốc gia trong giai đoạn tạm hoãn thuế.
- Kịch bản 2: 20% chỉ tính riêng thuế đối ứng: Nếu mức 20% được hiểu là riêng thuế đối ứng, KBSV cho rằng việc so sánh chênh lệch với các quốc gia khác sẽ quan trọng hơn việc Việt Nam bị áp mức thuế bao nhiêu. Hiện tại Việt Nam là quốc gia thứ 3 đạt được thỏa thuận với Mỹ (sau Anh và Trung Quốc). Mức thuế đối ứng 20% của Việt Nam vẫn cạnh tranh hơn so với mức 10-30% áp dụng với Trung Quốc (tùy mặt hàng), không chênh quá nhiều so với mức thấp nhất hiện tại của Anh-10%.
Nhìn chung, KBSV nhận định thông tin thuế suất công bố vừa qua không tích cực như thị trường “đồn đoán” trước đó khiến áp lực điều chỉnh có thể xuất hiện trong ngắn hạn. Tuy nhiên, mức thuế 20% cũng đã thấp hơn đáng kể so với mức 46% ban đầu và tác động thực tế sẽ còn phụ thuộc vào mức thuế mà Mỹ áp cho các quốc gia khác. Nếu mức thuế Mỹ áp dụng với các nước khác không thấp hơn nhiều so với Việt Nam thì tác động tiêu cực đến hoạt động Xuất nhập khẩu, dịch chuyển FDI nhìn chung sẽ giảm bớt do Việt Nam có lợi thế khác để bù đắp lại như các chính sách ưu đãi FDI, nguồn nhân công giá rẻ, vị trí địa lý thuận lợi. Ở chiều ngược lại, việc Việt Nam cắt giảm thuế nhập khẩu ô tô Mỹ xuống 0% sẽ làm giảm rào cản gia nhập thị trường, tăng áp lực cạnh tranh và có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận của các doanh nghiệp trong nước.
KBSV sẽ tiếp tục theo dõi chi tiết khung thuế áp dụng cho từng mặt hàng và tiêu chí xác định hàng hóa “trung chuyển” để đánh giá mức độ ảnh hưởng thực sự. Tỷ giá cũng là yếu tố quan trọng cần được theo dõi.
Quan điểm của Chứng khoán Vietcap: Tác động trong tầm kiểm soát đối với Ngành Ngân hàng và Bất động sản
Vietcap tin rằng thông báo của Hoa Kỳ về mức thuế 20% đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ (40% đối với hàng hóa trung chuyển) phù hợp với kịch bản cơ sở của họ, trong đó Việt Nam vẫn có thể đạt được tăng trưởng kinh tế tương đối ổn định.
- Ngành Ngân hàng: Tác động trong tầm kiểm soát Vietcap giữ nguyên quan điểm rằng tác động từ thuế quan của Hoa Kỳ đối với ngành ngân hàng Việt Nam sẽ nằm trong tầm kiểm soát. Lý do là các ngân hàng Việt Nam chịu tác động trực tiếp hơn từ các hoạt động kinh tế trong nước như bất động sản và tiêu dùng thay vì xuất khẩu. Đồng thời, Vietcap kỳ vọng rằng Chính phủ và NHNN sẽ tiếp tục có những hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động từ thuế quan đối với nền kinh tế. Do đó, Vietcap vẫn lạc quan về triển vọng cơ bản của các ngân hàng, dựa trên tăng trưởng tín dụng tăng tốc, chất lượng tài sản ổn định và NIM chạm đáy trong năm nay. Vietcap dự báo các ngân hàng theo dõi sẽ đạt mức tăng trưởng lợi nhuận 14% trong năm 2025, và sẽ cải thiện lên mức cao hơn vào năm 2026-2027. Các lựa chọn hàng đầu của Vietcap bao gồm MBB, CTG, VPB và VCB. Trong trường hợp thị trường phản ứng tiêu cực với thuế quan của Hoa Kỳ, TCB và STB cũng là những lựa chọn tốt để tích lũy khi giá giảm.
- Ngành Bất động sản nhà ở: Tác động trung lập Vietcap duy trì quan điểm lạc quan về lượng giao dịch sơ cấp sẽ tăng trưởng trong năm 2025 so với mức nền thấp của giai đoạn 2023–2024. Động lực chính bao gồm nhu cầu ở thực vững chắc và dòng tiền đầu tư quay trở lại, nguồn cung cải thiện nhờ thủ tục pháp lý thuận lợi hơn, và niềm tin người mua nhà tiếp tục cải thiện nhờ triển vọng lãi suất thế chấp ổn định và việc đẩy nhanh phát triển cơ sở hạ tầng trọng điểm. Vietcap quan sát thấy hoạt động trên thị trường bất động sản trong Quý II/2025 đang tăng tốc, với dự kiến gia tăng số lượng dự án mở bán và các sự kiện kick off trong những tuần tiếp theo. Điều này củng cố quan điểm về tăng trưởng liên tục trong các giao dịch sơ cấp trong nửa cuối năm 2025. Vietcap dự báo tăng trưởng doanh số bán hàng trong giai đoạn 2025–2026 đối với các chủ đầu tư BĐS trong danh mục theo dõi. Đặc biệt, KDH và NLG được đánh giá cao vì có khả năng hưởng lợi sớm từ sự phục hồi của thị trường, với nền tảng vững chắc và kinh nghiệm phát triển tốt ở miền Nam – khu vực được kỳ vọng sẽ ghi nhận đà phục hồi mạnh mẽ hơn và đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng trọng điểm.
